Ет және балық ӛнімдерінің технологиясы
жабдықталған. Іріктеу теріні қарап шығудан, ақаулар бар болса қай жерде
орналасқанын анықтаудан тұрады. Ірі қара малдардың терісін таразыда
ӛлшейді, ал шошқа, ұсақ қара малдардың терілерін ауданы бойынша
ӛлшейді.
Терінің
түріне,
массасы
немесе
ауданына байланысты 4 топқа бӛледі. Әр
топтың ішінен ақаулар саны және олардың
орналасуына байланысты теріні 4 сортқа
бӛледі. Ақауларды органолептикалық әдіспен
анықтап, кӛлемін ӛлшегіш құралдармен
ӛлшейді. Терінің ең бағалы жерінде
орналасқан (тоқымда немесе крупонда)
ақауларға ерекше кӛңіл бӛлінеді. Сонымен
қатар, терінің шетінде орналасқан үш ақау
ортасында орналасқан бір ақауға тең болып
келеді. Тері шетіне жаға, етегі, жаясы жатады
(8 сурет.); шошқа крупонының шетіне тері
пішінінен 3 см қашықтықта орналасқан
аймақты жатқызады. Әр сортта рұқсат
етілетін ақаулар 7 кестеде кӛрсетілген.
Кесте 8
−
Әр сортта рұқсат етілетін ақаулар
Топ
Количество пороков, не более
1-ші сорт үшін
2-ші сорт үшін
3-ші сорт үшін
Тері
ортасында
Тері
шетінде
Тері
ортасында
Тері шетінде
Тері
ортасында
Тері
шетінде
1
-
2
1
2
5
1
2
1
1
2
1
8
-
3
1
2
3
1
16
-
4
3
-
5
-
18
-
4-ші сортқа 3-ші сорттың талаптарына сәйкес келмейтін, бір жерде
орналасқан пайдалы ауданы бар: ірі былғары шикізатында 25 % аз емес; ұсақ
және шошқада 35 % кем емес терілерді жатқызады.
Іріктеу және маркілеуден кейін терілерді тиеуге дайындайды. Тиеуді
қапталған немесе қапталмаған түрде ӛткізуге болады. Шикізатты түктерге
немесе түпқоймаларға қаптайды. Бір түкке (түктеу) немесе түпқоймаға
(түпқоймалау) бір түрдегі және бір әдіспен консервіленген терілерді қаптайды.
Тері консервілеу цезының шикізатын (2) формуламен (11 бет) және (5)
формуламен (26бет) есептейді. Консервіленген былғары шикізатын есептеу
Сурет 9 − Ірі қара малдың
тері топографиясы:
1 - басы; 2 - жағасы; 3 - тоқым; 4 - жая;
5 - етегі; 6 - шандыр; 7 - аяқтары; 8 - құйрығы