критерийлері үксас, бір-бірімен еркін шагылысып өнімді үрпак беретін особьтар жиынтығы. Продуценттер - бейорганикалык заттардан алгашкы өнім түзетін автотрофты организмдер (негізінен жасыл өсімдіктер). Редуценттер - өлі органикалык заттармен коректеніп, бейорганикалык заттарға айналдыратын организмдер. Рекультивация - бұзылған табиги ландшафтарды, бұзылган жер- лердін өнімділігін калпына келтіруге бағытталған іс-шаралар кешені. Сапрофагтар - өлі органикалык заттармен коректенетін жануар- лар (детрифагтар). Симбиоз - эр түрге жататын организмдердің бір-біріне тек пайда әкеліп, бірге селбесіп тіршілік етуі. Синэкология немесе кауымдастыктар экологиясы (биоценология) - биоценоз түзетін эр түрге жататын өсімдіктер, жануарлар жэне микроорганизмдер популяцияларын, олардың түзілуін, дамуын, күрылымын, өзгеруін жэне коршаган ортамен карым-катынасын зерт- тейтін экология бөлімі. Стенобионттар - тек белгілі бір орта жағдайларында ғана тіршілік ете алатын (ортаның шамалы ғана ауыткуларына төзе алатын) организмдер. Сукцессия - белгілі тіршілік ортасындағы организмдердің түр кұрамы өзгерістерінің үздіксіз жэне бағытталған жүйесі. Таксон - бір-бірімен туыс, бірак жеке түр, туыс, тұкымдас т.б. таксономиялык категорияларға ие бола алатын организмдер топтары. Тератогендер - организмдерге эсер ету аркылы олардың ұрпак- тарында аномалиялар (өзгерістер) туғызатын техника мен материал- дык мэдениеттің даму процесі. Техносфера - адамзаттың әлеуметтік-экономикалык кажеттілігін камтамасыз ету үшін техникалык кұралдардың көмегімен өзгертілген биосфераның бір бөлігі. Толеранттылык заңы (В. Шелфорд заны) - организмдердің белгілі бір ортада тіршілік етуі шыдамдылык шектері бар кешенді экологиялык факторларына байланысты. Организм тек осы ең төменгі жэне ең жоғарғы мәндердің аралығында ғана өмір сүре алады. Тіршілік ортасы - тірі организмді коршап тұрған табиғаттың бір бөлігі (суды орта, кұрылык-ауа ортасы, топырак, организмдердің өзі). Редуценттер - органикалык заттарды жай бейорганикалык зат- тарға (су, көміркышкыл газы, күкіртсутек жэне тұздарға) дейін ыды- рататын гетеротрофты организмдер (бактериялар мен саңыраукү- лактар).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==