Экология және қоршаған орта проблемалары: оқу құралы / А.Т. Қуатбаев.

Шыгыс Африкада леопардтарды (Panthera pardus) жаппай кыру, үй жануарларының кас жауына айналған павиандардың санының күрт көбеюіне алып келді. Ал Колорадо штатында койот- тарды (Ccmis latrans) кыру фермерлер үшін үлкен проблемаға айналған кояндардың көбеюіне алып келді. Экологиялык, қауіпсидік жуйесі - биосфера мен антропоген- дік кысымның жэне сырткы табиги кысымдардың тепе-теңдігін камтамасыз етуге багытталған заң шығару, медициналык жэне био- логиялық шаралар жиынтығы. Экологиялык қауіпсіздікке өнер- кэсіп, коммуникация, ауыл шаруашылыгының каркынды дамуын сактай отырып, адам өмірі мен денсаулығына барынша аз дәрежеде жагымсыз эсер ететін табиғат пен технологиялык процестерді камтамасыз ететін эртүрлі шаралар (болжау, жоспарлау, кешенді профилактикалык шараларга алдын-ала дайындык жэне оларды жүргізу) жүйесін жүргізу арқылы жетуге болады. Яғни, экологиялык кауіпсіздік жүйесі - коршаған орта мен адамга, экологиялык кауіпті табиги жэне антропогендік фактор- лардың зиянды жактарын болдырмауды камтамасыз ететін меха- низмдер: 1. Территорияны кешенді экологиялык багатау: - белгілі бір территориядағы экологиялык қауіпті факторлар кешенін аныктау жэне бағатау; - экологиялык кауіпті факторлардың көрініс беруіне түрақты территорияларды аудандастыру; - коршаған ортаға эсер ететін объектілердің кадастрын кұрас- тыру жэне жүргізу; - табиғи ресурстардың кадастрын күрастыру; - антропогендік кысымды анықтау; - ластанған аумактардың кадастрын кұрастыру жэне жүргізу. 2. Экологиялык мониторинг: - коршаған ортаға әсерді нормалау; - коршаған ортага эсердің көздерін бакылау; - коршаган орта компоненттерінің сапасын бакылау. 3. Баскаратын шешімдер: - экологиялык саясатты ұйымдастыру; - экологиялык кауіпті антропогендік факторлардын болуын ескерту; - экологиялык кауіпті табиги факторлардын әсерлерін азайту;

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==