Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

36 □ Ұйымдастырушылық мінез-құлық жетуіне мүмкіндік береді. Әрине, түрлі фактордың магынасы жұмыстың талабы және ерекшелігіне тәуелді болады. Демографиялық сипаттамалар белгілі бір мөлшерде тағайынды шарада адамды сипаттайды. Олардың ішінде бірі- не - ішкі, яғни, жыныстық белгісі, нәсіл, этникалық мүлік, жасы жатқызылса, басқалары сыртқы - әлеуметтік-экономикалық мәртебе және білім деңгейін жатқызады. Демографиялық си- паттамаларды былайша белуге болады, мысалы, әлеуметгік- экономикалық мәртебе, адам балалық шағында тұрған түпкілікті жері, отбасының әлеуметгік-экономикалық мәртебесі және өлшемі. Демографиялық сипаттамалар, түрлі біліктілік деңгейі, психологиялық өзгешеліктері тұлғаның әртүрлі сапасын көрсетеді, сол себептен олардың барлығы адамныц даралығының ұйғарымында маңызды. Адам байымының қалыптасуы мынадай тұлғалық ерекшелік- терге негізделген: жас мөлшері, сананың дамуы, дене немесе ойлау олқылығы, ұлттық немесе діни мүлік. Менеджер жэне басқарушы қызметкерлері сыртқы жұмыстың стандартты әдістерін ұстанып, адамның жеке қасиеттері көріністерін уыстан шығарып алады. Өкінішке орай, стереотиптер менеджерлермен қабылданған дүрыс емес шешімдер мен танымдардың қалыптасуына негіз болады. Стереотиптік ойлау бүл дүрыс емес ойлау қабілеті. Жұмыстың әсерлігі жынысқа байланысты емес, еркек және әйел арасын- да мәселені шеше алу қабілетінде көптеген ерекшелікті байқай алмаймыз. Күнделікті өмірде адамдар арасындағы ерекшелікті ескере отырып, оның демографиялық сипатгамасына коп мән бе- руіміз қажет. Олар сонымен қатар жүмыс уақытын талқылаганда, сонымен қатар қажеттілікті және жүмысшылр сүрагын дүрыс қабылдауда өте маңызды. Осыған қарамастан, демографиялық айырмашылықтар жүмысшы әлеуетін дүрыс бағаламауға әкеп соғады. Менеджер демографиялық ерекшелік белгілі бір нақты адам берілген жұмысқа қаншалықты лайықты екенін білуге бола- тынының дұрыс көрсеткіш емес екенін дәйім есте сақтауы керек. Қүзіреттілік - қүндылықтар, ұстанымдар жүйесі және мінез- дің өзгешеліктерінің маңызды факторы. Біліктіліктің ұғымы адамға жүмыста керек икемдерді және зейіндерді қамтиды. Икемділік - бүл оқытуға деген зейін. Зейіндерді адамға қажетті