Аманова Г.Д. Басқару есебі

материалдык күндылықтарға пропорционал түрде нсгізгі өндіріске бөлінеді; е) «Баска да өндірістік шығыстар» - ғылыми-зерттеу жұмыстарына аударымдар, тәжірибелік жұмыстар, кепілдік қызмет шығындары. Олар тікслей онімнің тиісті түрлеріне кіргізіледі не болмаса оларды өнімнің өзіндік қүнына пропорционалды боледі; ж) коммерциялық шығыстар - нарық сегменттерін зерттеу бойынша шығыстар, жарнама, маркстингілік шығыстар, т.б. Олар 7110 «Тауарларды, қызметтер мен жүмыстарды сату бойынша шығыстар» шотында есепке алынады және ай соңында көлеміне, салмағына немесе өндірістік өзіндік қүнына пропорционалды бөлінеді. Нәтижссіндс онімнің коммерциялық өзіндік кұнын аныктайды (қайтарылатын және кайтарылмайтын шығыстар). Сонымсн, барлық ондіріс шығыпдары өнімнің жекелеген түрлерінін немесе біртекті өнім тобының өзіндік құнына косылады. Өнімнің жекелеген түрлерінің өзіндік қүнына қосылу тәсіліне байланысты, шығындар тура және жанама деп бөлінеді. Тура шығындар - бұл өндіріспен байланысты шығындар, оган шикі жәнс негізгі матсриалдар, сатып алу бұйымдары, жартылай фабрикаттар, өндірістік персоналдың жалакы қоры жоне жалакы корынан аударымдар, сондай-ак өндірістік үстеме шығыстардың ауыспалы бөлігі жатады. Бір элементгі және кешенді шығындар. Бір элементті деп экономикалық элементтері бойынша косылатын шығындарды айтады. Кешенді шығындар бірнепіе элементтерден тұрады, яғни бір шотқа шығындардың барлық элементтері кірсді. Айталык, 8110 «негізгі ондіріс» шоты ксшснді болып табылады. Өндірісгік шығындарды анық бақылау үшін 8110 «Өндіріс» кешенді шотыпа шығындар баптары бойынша транзитті бір элементті шоттар ашылады. Бұл үшін бірінші тура және жанама шығындар бойынша баптарды анықтап алу кажет. Тура шығындарға шикізат пен материалдар, өндірістік псрсоналдың жалақысы, әлекметтік салыктар, ондірістік үстеме шығыстарының ауыспалы бөлігі кіреді. Сөйтіп, шикізат пен материалдар бойынша шығындардың есебіп жүргізу үшін келесі «Өндіріс» транзит шоттарын ашу қажет: 8111 - «Шикізат пен материалдар бойынша шығындар», бүл шот бойынша мынадай аналитикалық шоттар ашуға болады: 8111/1 - «Сатып алатын жартылай фабрикаттар мен сатып алынатын бұйымдар бойынша шығындар»; 8111/2 - «ЖЖМ бойынша шығындар»; 58