Аманова Г.Д. Басқару есебі

Қосалқы өндірістің шығындар ессбі 8310 «қосалқы өндіріс» шоттарында жүргізіледі, бүл шотқа мынадай бір элементті транзиттік іиоттар ашылады: 8311 «Материалдар»; 8312 «қосалқы өндіріс жұмысшыларының еңбек ақысы»; 8313 «Әлеумсттік салықтар» 8314 «қосалқы өндіріс бойынша үстеме шығыстар» 8310 «қосалқы өндіріс» шоты жиынтық шот болып табылады. Әрбір есепті кезеңнің (айдың) соңында бір элсментті транзиттік іпоттар жинақталған 8310 «қосалқы өндіріс» шотына құйылады. Бастапқы мәліметтерде есепке алынған қосалқы ондірістің әрбір цехының шығындарын «Цех бойынша шығындар» всдомостына кіргізеді. Қосалқы ондіріс шығындарының аналитикалық есебі - әрбір цех бойынша жскс өні.м түрлері бойынша және шығындар бабы бойынша. Шығындар номенклатурасы өндірістің сипатгамасы мен күрделілігіне байланысты жәнс оған негізгі және қосымша материалдар, отын- энергетикалық және технологиялық шығыстар, электр энергиясы, бу мен су, т.б. кіреді. Технологиялық процестің сипаты жәнс шығаратын өнімнің, жүмыс пен қызметтің біртектілігі бойынша қосалқы өндіріс қарапайым және күрделі болып бөлінсді. Қарапайым өндіріс бір кезевдік технолиялық циклдан тұрады жәнс біртекті өнім шығарады. Олардың аяқталмаған өндірісі мен жартылай фабрикаттары болмайды (электр сганциялары, бу қазандықтары, компрсссорлық, автоколік, т.б.). Бұл өндіріс өнімінің бір данасының озіндік құны шығынның жалпы сомасын өндірілген өнім көлеміне калькуляция баптары бойынша бөлумен есептелінеді. Күрделі өндіріс, ол - сайман, жөндеу, ыдыс цехтары жүмыстың әртүрлі түрлерін, көптеген тсхнологиялық операцияларды орындайды. Бүндай өндірістерде өнімнің өзіндік қүнын есептеу, тапсырыс бойынша немесе процесгік сияқты өнімнің озіндік құнын ессптсудін әртүрлі әдістсрін қолданып жүргізіледі. Қосалкы өндірістерде өнімнің өзіндік қүнын калькуляциялау жәнс есептерді жасаудың айырмашылығы - кейбір косалкы цехтар бір-бірімен тығыз байланысты және үнемі бір-біріне қызмет көрсетсді, сөйтіп, сол шығындар өзара жабылуы мүмкін. Мұндай жағдайларда қосалқы цехтардың бір өнімінің өзіндік күны математикалык тендік әдісімен есептелінеді не болмаса бүл 54