к у р. 2-&ЮДУЛЕ. Дене тербиесА1н кгащелар Bipinuii елшем — дене жаттыгуларыныц нэтижелшг1 (оныц йшнде, спорттык нэтиже де бар) бэ- ршен де жш колданылады. Техни- каны тутастай жетшпрш отыру дене жаттыгуларынын нэтижелышш арттыруга тшелей эсер ететшдш есепке алынган. Алайда, ic жузшде жаттыгудыц нэтижелшп кептеген себептерге байланысты жэне олар- дьщ шшен техникалык жагынан дайындык маныздылыгын аныктау ете киын. Екшиа елшем - ол стандартты техникалар параметрлерК Оныц максаты - бакылайтын кимыл па- раметрлерш салыстыру. BipaK ол ушш стандартты техника уйренушшщ жеке езпццк ерекшелштерш канша- лыкты керсететшдшш алдын ала аныктау керек. Бакылауга алынган козгалыс кимылды стандартты тех- никамен салыстыруда мугал^мнш техниканыц барлык элементтершщ тшмдипгш 6ip уакытта багалап болуы мумкш емес. Сондыктан да жетек- пп болып табылатын техниканыц параметрлерше гана ец алдымен басты назар аудару кажет. Мысалы, дене жаттыгуларыныц циклд1 тур- лершш техникасын багалауда (шацгымен журу, жузу жэне т.б.) 6ip ка- дам кезшде камтылатын кашыктык елшемш багытка алу керек. Бундам елшемнщ информативны арнау- лы зерттеулер аркылы дэлелденген. Ойындар, жеке белдесулер жэне ары жене уйрету тасшдер! дене жаттыгуларынын сондай тур- лершдеп эд1стер;й орындау техникасыныц тшмдйпгш багалауда белгш стандартна сэйкес келетш- дипп емес, накты жагдайдагы нэти- желерше суйену керек. Алайда, осы керсетюш кеп кайтара бакылауды кажет ете/ц жэне эртурл) децгейдеп дайындыктыц техника тшмдгпшш са- лыстыруга мумкшдш тугызбайды. YiuiHiui елшем — мумкш болатын жэне нарты нэтиже арасындагы айырмашылъщ. Бул олшемд1 пайда- лану уппн мынадай жагдайлар болуга тшстй а) окушы уйренш журген козгалыс кимылындагы жогаргы налижет аныктау; э) адам бойындагы касиеттердщ кай децгешнде керсетклштерге эсер ететшдшн быу; б) окушылардан суракка жауап алу аркылы тек кана осы мумкшшипк- Tepi децгешн быу; в) осы мумкшшипкпц дамуында- гы мумкш болатын нэтижеш есептеп шыгару; г) окушыныц мумкшшшп мен накты нэтижесшщ арасындагы айыр- машылыкты аныктау. Егер накты нэтиже мумкшуцктен жогары болса, окушы дене мумкш- пплпшш потенциалын толыктай мецгеруге жагдайдыц болтаны, ал темен болатын болса мецгеру мум- кшшипгшщ жоктыгын ацгаруга болады. BipiHuii жагдайда, дене мумкш- 90
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==