Дене шынықтыру және спорт теориясы мен әдістемесі: оқу құралы / Т. Ботагариев.

2-МОДУЛЬ. Дене тэрбиес1Н1Н ^ашдалары, куралдары жэне уйрету тэсьпдер! талап етедг Тшмдшктщ ец мацызды Кералы дене жаттыгулары болып есептеледп оныц курылымыныц кур- делгшп, орындауга кажет психо- физиологиялык шыгындар децгеш, б^ртшдеп жэне узд1кп'з жасалатын козгалыс-кимыл саны. Артык дене жуктемелер! адам органдары мен жуйесше кажето'з озгерктер енпзш жаткаи жагдайда ол улкен зиян келттру мумкш, Оку материалыньщ тшмдшж дец- геш, тутастай оку-тэрбие процесшш койылуынан, мугал1мнщ ic-кимылы мен окушылардьщ мшез-кулкына тэуелдг Осыдан келш ти1МД1Д1к кагидасынын басты ережест туындайды: барлык езге кагидалардьщ талапта- рын орындаганда гана тшмдйпк ша- ралары артпак. Багдарламалык-мелшерлж тшмдн niri оку материалдарыныц окушы- ларга деген белгЬп 6ip белпт ушш тшмдтгпп унпн б1рыцгай мемлекет- пк дене тэрбиесл багдарламасында корсетшген. Дене тэрбиесшщ тол Кужаттарыньщ 6ipi болып есептелетш багдарламада керсетыген оку материалы, жаттыгуды сауаттылык пен уйымдастырган ретте окушылардьщ тшстт 6ip 6eniKTepi унин тшмд, бол- мак. Тшмдшк кагидасын жузеге асыру барысында дидактикалык ере- желердщ катар журуш карастыру кажет. 1) Оку тапсырмасынын тшмдни- гш оны орындау уилн белы л i 6ip куш жумсауды карастырады. 2) Козгалыс кимылдарын орындау барысында бергтетш информация кеп болган жагдайда ол тапсырманьщ орындалуы да киындай туседъ 3) «Жалпылама емес, кеп нэрсеш вздену кажет». Бул педагогикалык шындыкты оку тапсырмасынын тим- дшп деген магынада тусшгешм1з жен. 4) Дене жаттыгуларынын тшм- дйпгш багалай отырып, оныц куры- лымдык курделгшп мен оны орындауга кететш психофизиологиялык куш жумсауынын жогары децгеш н есепке алу кажет. 5) Козгалыс кимылдарын уйрету тшмдипп raicTi дене икемдппктершщ даму децгешмен аныкталады. 6) Тшмдйик шараларын аныдтай отырып, табиги процесшш непзшде жэне уйрету барысында дамыган физикалык касиеттер мен интеллек- туалдык жагынан болган даму про- цестершщ нэтижесш, окушыныц дайындык кезшде ескеру дурыс болады. КорнекЕнк кагидасы. Кернею- Л1К кагидасында керсетшген окыту зандылыгы, объективы'к шындыкты жэне тануды темендеп ережелерден байкауга болады: «Даму Tipininiri- нен абстрактен ойлауга жэне одан тож1рибеге айналу». Ягни гылыми-та- ным процесш окыту кезшдеп таным процешмен салыстыруга болмайды. 76

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==