2-МОДУЛЬ. Дене тэрбиесищ кагидалары, куралдары жэне уйрету тэплдер! алу шаралары, окушыныц мумкш- шшгше сэйкес келетш сипаты. Коз- тал ысты есте сактаудыц ерекше ма- цызы бар. Алайда, тур.’й козгалыс мшдеттерш шешуде есте сактау механизм! эртурл1 болады. Жеке козгалыс кимылын есте сактау кабшетше суйенедц содан кешн уйренген кимылга сэйкес келетш булшык ет сезшуш тугызады. Кажетп булшык ет сез^мш калып- тастыруга жету ушш кептеген кагидалар бар. Дене жаттыгуларына уйрету кезшде бер!ктийк кагидаларын жузеге асыруга тэн ерекшел1к дене мумкшшшктер! даму децгейше козгалыс дагдылары берпсппнщ тура тэуелд! жэне ерте калыптаскан козгалыс дагдыларын мецгеру болып табылады. Бергк дагдыларды калып- тастыру дене мумкшшшктершщ кажегп даму децгеш гана емес (мысалы, аркан бойымен ермелегенде куш касиетц), баска да касиеттерд! де талап етед| (мысалы, шыдамдылык, икемдшк, т.б.) Мумкшшшктершщ даму децгешнщ азайган кезшде, окушы козгалыс кимылын жалпы орындау мумкшшшгш жогалтып алуы мумкш, 6ipaK оны орындаудыц барлык ережелерш есте сактау тшс. Баланын игерген козгалыс ки- мылдарыныц улкен коры ол жада дагдыларды калыптастырудыц алгы шарты гана емес, сонымен 6ipre оныц бержтшгшщ ipreracbi. Буныц барлыгы да козгалыс кимылдарын уйренуге жэне оны eMipre пайдала- нуга, дене дайындыгыныц 6epiKTiri туралы айтуга непз бола алады. Жекелш кагидасы. Уйрету тигм- дшл окушыныц мумкшшшгше сай тацдап алынган эсердщ сэйкес кеду!- не байланысты. Уйретудщ жекелшп жалпы аныктамада окушыныц жеке мумкшшшгше сэйкес оку тапсыр- маларын дифференциялау жэне оны шешу туршде кершед! (эдшгер, жаттыгуды уйымдастыру турлерц т.б.). Бул зацдылыктар жекелшк каги- дасыныц мазмунын аныктай отырып, уш жагын аныктауга мумкшдж береди A. Окушыныц жеке ерекшелжте- ршен оныц даму болашагын керуге болады; Б. Баланын кушг! жактарына суйе- не отырып, элшз жактарын дамытуга; B. Кез келген жекелшк кагидасын уйретудщ жалпы зацдылыктары непзшде курылуы тшс. Жекелшк белсещц процесс болып табылады. Ол баланын ерекшелггш есепке алып кана коймайды, сонымен катар уйрету процесшде оныц формалары мен функцияларын жетЕЦпредЕ Мысалы, спорттыц коор- динациясы курдел! турлершде кеп- жылгы жаттыгулар эсер^мен козга- лыстагы ойлау кабшетшщ артуына жэрдемдесетш нерв процесшш инер- циялыгын б1ршама артады. Жана пайда болган ерекшелжтер уйретудщ 74
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==