Тіршілік қауіпсіздік негіздері
ТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІК НЕГВДЕРІ жолдарының жэне ішек асқазан жолдарының шырышты қабаттары осы бездер бөлетін сұйыктықтар арқылы микроағзалардан кұралған. Ауыз куысында корғаныш кызметін сілекей аткарады, оның кұрамында визоцин бар. Бұл зат бактериоциттік қасиеттерге ие. Асказанда бактерияларға қарсы жэне де баска да микроағзаларға қарсы тұзды қышқыл бар. Күн сайын адамның қатты қалдықтары арқылы 10 грамм зиянды бактериялар шығады. Бауыр ағзада қалыптасатын жэне ішек-асқазан жолы арқылы ағзаға түсетін зиянды заттарды залалсыздандырады. Қанда, лимфада жэне үлпа аралык сүйықтықта «гуморальдық корғаныш факторлары» болады, олар - антиденелер, биологиялық белсенді заттар жэне гормондар. Бүйрек үсті безінің жэне гормондардың жетіспеуі салдарынан ағзаның қорғаныш қасиеті әлсірейді. Табиғи қорғаныш жүйесінің тағы бір мысалы бұл - қозғалыс. Белсенді қимыл-қозғалыс жан жарасын жэне физикалық ауруды басады. Бұл механизм жүйке түрақтылығын қорғайды, яғни қажет болған жағдайда миды өте қатты қайғыдан қуаныштан қорғайды. Адам ағзасында иммундық корғаныш жүйесі бар. Иммунитет - бұл ағзаның өзге текті ақуыздардың, ауру тудырушы микробтардың жэне улы заттардың әсерінен қорғайды. Иммунитет - ағзаның тұтастылығын жэне биологиялық жеке түлғалығын қорғау қасиеті. Иммунитет эртүрлі инфекциялық аурулардан қорғайды, эртүрлі ісік жасушаларын жояды жэне эртүрлі бөгде үлпаларды ағзаға кіргізбейді. Иммунитеттің қорғаныш қызметі лимфоидті жүйе арқылы жүзеге асады. Оның құрамына жататындар: сүйек кемігі (сүйек миы), тимус безі, шырышты сұйыктық, лимфатикалык түйіндер жэне пейерофтар (лимфалық ішектер). Ағзаның механикалық тұрақтылығы мен иммунитет арасында белгілі бір байланыс болады, бүл корғаныс касиетін одан эрі арттырады. Биологиялық жүйелердің түрақтылығы, сенімділігі - бұл жасушалардың, ағзалардың жэне ағза жүйелерінің бүкіл өмір бойына, яғни белгілі уакыт аралығында өзіне тэн сипаттык мөлшерін сақтай отырып арнайы функцияларын аткаруы. Негізгі сипаттық сенім жүйелігі бұл үздіксіз жүмыс жасау мүмкіншілігі. Ағза өзінің сенімділігін мынандай жолдармен арттырады: ~51 ~
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==