Тіршілік қауіпсіздік негіздері

ТІРШІЛІК ҚАУІПСВДІК НЕГОДЕН жүйке жүйесі болып табылады, оның ағзаның эртүрлі жүйелері мен бөліктерін өзара байланыстырып отырады. Жүйке жүйесі орталық жэне перифериалдық жасақталулармен өзара жаксы байланысады, олардың катарында эртүрлі анатомиялық қүрылымдар, гуморальді заттар қосындылары (ферменттер, ақуыздар, дәрумендер, микроэлементтер жэне т.б.), бүл заттар өзара байланыса отырып ағзаның бейімделген реакцияларына катысады. Адамның жүйке жүйесі орталық жүйке жүйесі (ОЖЖ) жэне перифериалдық жүйке жүйесі болып келеді. Орталық жүйке жүйесіне ми мен жүлын жатады, ал перифериалдық жүйке жүйесіне орталык жүйке жүйесінен тыс ми талшықтары мен тармактары жатады. Жүйке жүйесі рефлекс принципі бойынша қызмет атқарады. Рефлекс дегеніміз - ағзаның сыртқы әлемдегі немесе ішкі ортадағы эртүрлі өзгерістер мен тітіркендіргіштерге жүйке жүйесінің қатысуы арқылы жауап беру реакциясын айтамыз. Жүйке импульстарының рецепторлары аркылы орталық жүйке жүйесіне одан кейін орындаушы ағзаларға дейін жету жолын рефлекторлық доға деп атайды. Ағзаға кандай да бір қауіпті немесе зиянды факторлар эсер еткен жағдайда жүйке жүйесі қорғаныш - бейімделушілік реакциясын калыптастырады, жэне де эсер етуші жэне қорғаныш эффектілерінің қатынасын анықтайды. Адам баласы сыртқы ортаның эртүрлі өзгеріс жағдайларына гомеостаз арқылы бейімделеді, яғни бүл ағзаның жэне әртүрлі жүйелердің ішкі түрақтылықты сақтап тұру қабілеті. Бұл қабілет осы тұрақтылықты бүзатын эртүрлі әсерлер кезіндегі ағзаның жауабы саналады. Гомеостаз - бұл ішкі ортаның кұрамы мен қасиеттерінің қатысты түрде алғандағы динамикалық тұрақтылығы жэне ағза функцияларының негізгі физиологиялык тұрақтылығы. Кез- келген физиологиялық, физикалық, химиялык немесе эмоциональді эсерлер, мейлі ол ауа темпиратурасы болсын ауа қысымының өзгерісі болсын, толқу, қуаныш, кайғы осылардың барлығы ағзаның динамикалық тұрақтылық жағдайын бұзуға себепші болады. Автоматты түрде гуморальдык жэне жүйкелік реттелулер аркылы физиологиялық функцияларда өзін-өзі реттеулер жүреді, бұл ағзаның өміршеңдігін тұрақты деңгейде ұстап түруға қабілетті. Гуморальдық реттелу ағзаның ішкі сұйық ~ 48 ~