Тіршілік қауіпсіздік негіздері

ТІРШІЛІК ҚАУІПСІЗДІК НЕГІЗДЕРІ Ішкі ортаның бірнеше параметрлерін атауға болады, оларды ұстанудың өмірлік маңыздылығы жоғары. Бұл оттегі, көмірқышқыл газы, сутегі иондары, бірнеше минералды заттар (натрий, магний, кальций жэне т.б.) құрамы, артериялдық қан қысымы, дене температурасы жэне т.б. Бұл аталған параметрлердің ауытқу диапазоны онша жоғары емес. Осындай ішкі ортаның катаң тұрақтылығына байланысты тірі ағза сырткы ортаның бірнеше жағдайларында тіршілік ете алады. Сыртқы әлеммен жэне ағзаның ішкі ортасынан алынған ақпарат адам ағзасының функционалдык кызметін анықтайды жэне одан арғы әрекеттерге әсерін тигізеді. Адам іс-эрекетін жэне оның белсенді функционалдық жүйесін басқару үшін (үлкен ми сыңарларынан келіп түсетін ақпараттар) ми жабдысында сакталған шамамен 107 бит/сек бағдарламаны косу жеткілікті. Анализаторлар сәйкесінше тітіркендіргіштерге аса жоғарғы сезімталдылықпен жауап береді. Егер біздің ағзамыздағы сезімталдылык сэл жоғары болған болса, бүл пайда емес керісінше зиян экеліп өмірімізді киындатар еді. Яғни бүл жағдайда біздер өсімдіктердің өскенін естіп, қан тамырларымыздағы қанның айналу дыбысын естіп, молекулалардың броундық қозғалысын да ести алар едік. Мысал ретінде біздің ағзамыздағы кейбір мүшелердің абсолютті сезімталдылығына тоқталамыз. Біздің көзіміздің жарыққа сезімталдылығы көз алмасы мен шырышты қабаттагы рецепторлардың сезімталдылығымен байланысты жэне теориялық тұрғыдан алғанда максимумдық мүмкіншілікке жакын. Көру сезімінің пайда болуы үшін көру таяқшасы арқылы 1-2 квант жарық жұтылғаны жеткілікті, ал көздіц алмасы үшін 5-10 квант қажет. Адамдарда жарықты сезіну қабілеті бірден пайда болмайды, арада 0,1 секунд өткеннен кейін, яғни жарық әсерінен кейін пайда болады, осы орайда жарықтың қаркындылығы шекті мәнінен 400 есе асып кетеді. Қарқындылык төмендеген жағдайда эрекет ету уакыты да жоғарылайды, яғни 0,25 секундқа дейін. Кеңістікте бейімделу анализаторының сезімталдылығы қабылданатын факторлардың шекті мөлшерінің томен болуымен сипатталады. • Бұрыштық жеделдету шекті мэні 0,015-0,05 радиус/с2. ~ 46 ~