Криминалистика

Бейнежазба көбінде тергеу эксперименту тінту, окиға бол ­ тан жерді карау, жауап алу мен беттестіру жэне танута корсету, айтактарды окита болтан жерде тексеру мен нақтылау орекет- терін жүргізу барысында колданылады. Тергеу әрекеттері кандай тәртіпте жүргізілсе бейнежазбата түсіру сондай кезектілікпен жүзеге асырылуы тиіс. Бейнежаз ­ бата түсіру кезінде объектілерді — батдарлап, шолып, түйінді және детальды әдістерді колдана отырып түсірген жөн. Атал- ган түсіру әдістерінің әркайсысының өзіңдік ерекшеліктері бар. Бағдарлау әдісімен бейнежазбата түсіру окита болтан жердегі коршаған ортаны түсіруден орталык объектіге өтіп оны ірі мас- штабта корсету болып табылады. Осындай түсіру әдісі нәтиже- сінде объектілер жөнінде толық және динамикалык батдарлау акпараттарын алуға болады. Шолып түсіру әдісі аркылы окига- ның жалпы жатдайы мен оның өзара байланысатын жеке эле- менттерін кажетті кезектілікті сақтай отырып бейнежазбата түсіруге болады. Бейнежазба процесінде алдағы тарауда айтылып кеткен фото- түсіру әдістері колданылады. Сонымен катар, бұл түсірудің өзіне тән келесідей тәсілдері бар: бір және көпкамералы, бағыты мен бұрышын өзгертіп түсіру, камераны объектіге жақындата және алыстата отырып түсіру, панорамалы-жылжуды колдана оты ­ рып түсіру тәсілдері. Бейнежазбаның жалпы әдістерін тандау фотографията түсіру кезіндегі сияқты мән-жайлармен аныкталады. Бейнежазбата түсірудің арнайы әдістері бейнелеп бекітуге арналган әдіс мак- саты мен динамикалык ерекшеліктеріне карамастан тандалы- нады. Бейнежазба криминалистикалық сараптама жүргізу бары ­ сында да колданылады. Мысалы: дереу микробейнеге түсіру көмегімен сот-баллистикалык сараптама жүргізу кезінде, зерт- теліп отырған әр түрлі объектілердегі атудан калган закымдар- дың, іздердің пайда болу механизмін бекіту үшін колданады. Тергеу әрекеті барысында дыбысжазбаны қолдану. Тергеу барысында дыбысжазбаны қолданудың негізгі максаты, бұл — жеке тергеу әрекетгерінің барысын қосымша түрде дыбыстай бейнелеп бекітуді камтамасыз ету болып табылады. Әсіресе, жауап алу, беттестіру, айтактарды окита болтан жерде тексеру мен нактылау, танута корсету сиякгы тергеу әрекеттерін жүргізу барысында кеңінен колданылады. 86