Криминалистика
Салыстырып зерттеу кезінде салыстырмалы объектілер белгілерінің үқсастығы мен сәйкессіздігі, яғни заттай дәлелде- ме белгілерінің салыстырмалы үлгілердегі белгілерге сәйкес келетін не сәйкес кслмейтіндігі анықталады, белгілердің ұқсас- тық жиынтығы бекітіледі. Зерттеудің нәтижелерін синтездеу мен бағалау кезеңінде сарапшыныңжүмысы, сараптамалык тұжырымдар корытынды- ланып, бағаланады. Мұнда зерттелетін қүбылыстың мәнін ұғынуға, олардың жалпы және ерекше, занды байланыс, таби- ғатынан бар ерекшеліктерін және баска белгілерін түсінуге көмектесетін жалпылау, абстракциялау, модельдеу әдістерін колданудың да маңызы айрыкша. Казіргі танда сараптамалык зерттеуде бүгінгі заманғы математикалык әдістер және элект- ронды есептеу машиналары кең қолданыла бастады. Зертгеу нәтижелерін бекіту кезінде сараптамалык процесс аякталып, оған қорытынды тұжырым жасалып, ол бекітіледі. Сараптамалык тәжірибеде қабылданған талаптарға сәйкес са раптамалык корытынды үш бөліктен — кіріспе, зерттеу және корытынды бөліктерден тұрады. Кіріспеде корытындының нөмірі мен басталған күні туралы, сараптаманы тағайыңдаған адам мен орган туралы, сараптама жүргізудің құкықтық негіз- дері, істің жағдайы жөнінде шағын баяндау, сараптамаға берілген материалдардың тізімі, сараптама алдына қойылған міндеттер туралы мәліметтер келтіріледі. Зерттеу бөлігінде сараптамалык зерттеуді жүргізу процесі мен оның нәтижелері, яғни объектіні зерттеудеректері, оны зерттеудіңәдістемесі, затгай дәлелдеме- лерге қатысты анықталған ұйкастықтар мен сәйкессіздіктер, зерттелген объектінің байкалған белгілері туралы ғылыми түсініктеме, олардың бағасы және басқалары анықталады. Со- нымен бірге көрсетілген баяндау зерттеудің мәнін және өткізілген сараптама логикалық дұрыс тұжырым жасау мақса- тыңда мейлінше түсінікті болуы тиіс. Қорытынды бөлікте (тұжы- рымдарда) сараптама алдына қойылған сұрактарға жауап беріледі. Қайсыбір сұрақтарға жауап берудіңмүмкіндігі болма- са сарапшы оның себептерін көрсетуі кажет. Идентификациялық сараптамалар бойынша салыстырып, зерттеп отырған объектілердің тепе-тең екендігі, не олардың әр түрлі, тепе-теңдігі жоқекендігі анықталады. Тепе-тендік бар деп корытынды жасауға идентификациялық белгілердің кайталан- байтын тобының салыстырып отырған объектілерде бірдей бар- лығы негіз бола алады. Кей жағдайда идентификациялық зерт- і 324
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==