Криминалистика

пленкідегі штрихтардың және олардың баспасының люминес- ценциясы (адсорбционды-люминесценттік әдіс); г) штрихтар- дың көшірмелік кабілеттілігі анықталады. Олар жазу материал- дарының құрамына немесе штрихтарды жазу уақытына негізделеді (кейінірек жазылған штрихтар жақсы көшіріледі, көшіру арнайы ерітінділермен өнделген әр түрлі материалда- рына жүргізіледі); күрам бөлшектері мен коспалары бойынша ерекшеліктері, олар: электрофорез, хроматография, талдау, лазерлі спектроскопия, микроспектрофотометрия, ультракүлгін және инфракызыл аумағында, спектрофотометрияда қолданы- латын кешенді әдістермен анықталады. Егер салыстырылатын жазуларда штрихтардың қиылысу нүктесі болса, косып жазуды анықтау мүмкіндігі артады. Бұл үшін микроскопияны, инфрақызыл люминесценциясынын суретін, көшіру әдістерін қолданатын арнайы әдістеме кұрыл- ған. Сонымен катар, жазбаларды орындаудыңескіру мерзіміне байланысты арнайы әдістемелер бар. Фотосуреттерді ауыстыру негізінен түлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттарда орындалады. Бүл қүжаттар баспа- ханалык мәтіні, қорғау торлары, типографиялық клише сызык- тары бар арнайы бланктерде жасалынады. Қылмыскерлер жал- ған құжат жасау кезінде басқа кұжаттағы фотосуретті немесе жаңа суретті, мер таңбасы бар фотокарточканың үстіне бұры- шы қиылған баска фотосуретті жапсырады. Барлык жағдайда фотосуретті жапсыру белгілері қалады: кайтадан жабыстырған фотосуреттегі мөрдің таңбасын салу; басқа қүжатган алынған фотосуретті жабыстырғанда фотосуреттегі мер баспасының қүжаттағы бөлігіне сәйкес келмсуі; бастапкы жабыстырылған фотосуретгі құжаттан алыптастағандасызықтардың, корғаушы тордың бүлінуі, фотосуреттің арткы жағында баска күжат қағазының бөліктері мен талшыктарының, клейдін іздерінің болуы. Құжаттың бөліктерін ауыстыру бірнеше бөліктерден тура- тын құжаттарда (төлкүжат, еңбек кітапшасы, қауіпсіздік тех- никасының нұсқасында, журналдарда, мәміле шарттарда) жүзе- ге асады. Беттерін ауыстыру белгілері: парақтардың нөмір- ленуін, серия және нөмірлерінің, былғану дәрежелігінің әр түрлілігі, парақтардың көлемінің, олардың түстерінің сәйкес келмеуі, скрепкадан қалған артыктесу іздерініңболуы, парак- тардың нөмірлерін қолдан салу, жабыстыру аркылы және бас- ( қа да өзгерту. 176