Экология және қоршаған орта проблемалары: оқу құралы / А.Т. Қуатбаев.

Қызыл кітабына енген. Әсіресе сарыбауыр кесіртке (аяксыз ке- сіртке) түрін корғау алаңдатып отыр. 54-сурет. Сарыбауыр кесіртке (Ophisaurus apodus) Омырткалы жануарлардың ішінде кұстар түрі көп. Құстардың 267 түрін кездестіруге болады. Олардың 130 түрі қорык аумағында ұя салса, 137 түрі кыстап шығатын немесе корык арқылы үшып өтетін түрлер. Қазақстанның Қызыл кітабына 11 кұс түрі енген, екі түр - шәукілдек (Сгех сгех) және ак канатты токылдақ (Dendrocopos Ieucopterus) Халыкаралык табиғат корғау одағының (IUCN) ұйғарымы бойынша жоғалып кету алдында тұр. Мұнан баска қорыкта бүркіт, кұзғын, тазкара, кекілік, бөдене, ұлар және т.б. қүстар мекендейді. Әсіресе торғайлар тұкымдасына жататын кұстар саны көп. Олардың ішінде әдетте аршалы ормандарда (гималай жэне сарыбауыр көкшымшыктар, ақшылканат сайрауык, арша ементұмсығы), өзен бойындағы тоғайларда (мысықторғай, жұмақ шыбыншы), таудың биік жартасты жерлерінде (кызылтұмсык шэукарға, сары- тұмсык шәукарга (таукарға), кызылқанат жаркұс) жэне су ма- ңайындағы биотопта (кэдімгі жэне кұба сушылқара, тау нау- рызектер) тіршілік ететін түрлер мекендейді. Жырткыш кұстардың (тазкара, кырғи, күйкентай, тілеміш жэне т.б.) түрлері де кездеседі.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==