Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

142 □ Үйымдастырушылық мінез-құлық X Бұның барлығы жүмысшы мотивациясы нәтижелілігін анық- тайды, бірақ нақты бір бағдарламаның мақсаттарында, болып жатқан шартгарда оның қалыптасуы мен дамуында қолданылады. Осындай бағдарламалық ұйым көп нәрсемен шектеліп қалады, тіпті басқарушылық іс-әрекетпен регламенттелінеді. Бүндай көпфакторлы және күрделі тәуелділіктер статистикада ғана емес, соған қоса динамикалық жүйеде де олардың мотивация нәтижелілігінің қалыптасу әсерінің кешенді талдауын талап етеді. Үйымдастырушылық мінез-құлық мотивациясын модел- деу негізінде жүзеге асатын іс-әрекеттер маңызды болып ке- леді. Баламалық сипаттама, критерийлер қүрылымы, заманауи қүралнамалар бүл ғылыми және тәжірибелік бағытты ерекше маңызды етеді. Жүмысшы үйымдастырушылық мінез-құлық моделдеуі әр мотивтің, ынтаның орны мен рөлін анықтайтын экономикалық-әлеуметтік іс-әрекеттер үрдістері мен жүйелерінің дайындалуы, оның қолданылуының жәнс іс-әрекеттер нәтижелілік механизмінің пайдалануы мен қолданылу жағдайыныц негізі бо ­ лып табылады. Үйымдастырушылық мінез-қүлық моделдеу қүралнамасын қолданудың айқын және маңызды нәтижесі әсерлі жағдайларды талдау мен шешуде сипатталады. Басқарудың нақты субъектілері мен қоршаған ортаның іс- әрекетін ынталандыратын басыбайлы әрекеттерінің және олармен болатын өзгерістер қорытындылардың мәнін түсіну ерте ме, кеш пе әрбір жұмысшыға өзгеріп жатқан шарттарда қалыптасатын мо- тивацияны икемдеуге мәжбүрлейді. Яғни: - мақсаттарды түзетуде; - бағдарланудың жаңартылуында; - көзқарастар мен бағалаулардың бейімделуінде; - үйымда алатын орнын анықтауда; - рссурспен қамтамасыз етуді жаңалау және жүмылдыру; - ұйымдастырушылық белсенділікті таныту; - даму деңгейін арттыру, т.б. Бұл әрбір адам өзін қалыптастыратын нақты ұйымның қызмет етуі мен даму жағдайларында болады. Олардың ішінде барынша маңызды және әсерлі болып табылатындар: отбасы, еңбек корпо-