Муханова, Г.К. Ұйымдастырушылық мінез-құлық

122 Q Үйымдастырушылық мінез-құлық X корсете алады. Нақты жүмыскердіц ұйымдастырушылық мінез- қүлқының қалыптасуына дәл сол дәрежесінде жеке тұлғалық және индивид тәрізді бастамалар әсерін тигізеді. Бұл жағдайлар қатарына споптанды аңғарылмаған, адекват- ты және уақтылы реакция жатады. Индивидтің қабілеті, темпераменті ұйымдагы мінез-құлқына тікелей эсер етеді, мысалы, агрессия секілді реакцияныц пайда болуы. Түйсіктік, адамның мінез-қүлық түйсіксіз мотивация ас- пектілеріне 3. Фрейд жэне оның ізбасарлары ерекше назар бөлген. Заманауи ғылым осы тетіктердің әрекетін зерттейді, эйтсе де оны эр түрлі жэне дербес тұжырымдармен түсіндіреді. Мысалы: мұқтаждықты қанағаттандыру. Бір нэрсеге бейімділікті, мұқтаждықты қанағаттандырудағы физиологиялық, психологиялық немесе әлеуметтік қажеттілік объективті ғана емес, сонымен қоса, субъективті факторлардан да тәуелді жэне оны үйымдастырушылық мінез-құлық тікелей қамтамасыз етеді. Мүқтаждықты қанағаттандыру кезінде әр түрлі іс-әрекеттерді қолданып, жақсы нәтижеге жетуі мүмкін. Мысалы, белсенділік иақты субъекттің ұйымдастырушылық мінез-қүлығының эр алуандығын қамтамасыз ете отырып, жеке түлғаның іскерлік, алғырлық, қүштарлық таныту кезінде байқалады. Тәжірибеде мотивация бастапқыда жеке тұлғаның қызығу- шылығын оятуда интеллектуалды және мақсатты негізделген болып анықталады. Бұған сөзсіз ассоциативтік және бүрын байқалмаған реакциялар жатқызылады. Бұл объективті жэне субъективті, материалды жэне интеллектуалды үжымдар ара- сында сонымен қатар адамның өз мақсатында қолданылатын ресурстарға шектеулер қояды. Міне, осы сияқты еркін сана- сезіммен және алдын-ала жоспарлаған объективті, функционал- ды бейімделген іс-әрекеті, жеке түлғаның сезімдік реакциялары саналы түрде ажыратылады. Жеке түлға қоршаған ортаға объек ­ тив™ және субъективті факторларғабайланысты әр түрлі көзқарас қалыптастырады, оған деген қатынасын анықтайды жэне мүмкін болатын реакциялардытудырады. Бір жағынан, бұл жұмыскердің