Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент
3. Кәсіпкерлік тәуекелдер 3€ 91 - шаруашылық әлеуеті (өндірістік және басқа да алаңдар, құрал-жабдық, жаңа тауарларды эзірлеу, кадрлар және т. б.) - қаржыландыру көздері болуымен - бәсекелестік (ішкі және сыртқы нарыктардағы үлесі) - сатып алушылардың болуы(баға, жарнама және өзге сая- сат) - сатқаннан кейінгі қызмет көрсету - сыртқы ортаның әсерінен (салықтық төлемдер мөлшері, инфляция қарқыны). Қандай да бір аталған шарттардың немесе шарттар комбина- циясының өзгерісі нәтижесінде тәуекелдік жағдайлар өзгерісі бо- лады. Кәсіпкерлік қызмет тәуекелділігінің жоғары болу себебіне кәсіпорынның ішінде ғана емес (бөлімшелер мен персоналдар- дың жүмысымен байланысты), сондай-ақ кәсіпкерлік фирма- ның сыртқы ортада қалыптасқан ахуалы да едәуір дәрежеде эсер етеді. Бұл мемлекеттің дамуындағы саяси, жалпы экономикалық, құқықтық және элеуметгік-мәдени фактор. Кәсіпкерлік тәуекелділіктің пайда болуының бірден бір себебі бұл сыртқы ортаның тұрақсыздығы, объективті экономикалық, элеуметтік ,саяси және басқа да шарттар эсерінің аясында кәсіпкер өзінің қызметін жүзеге асыратын және өзгерістерге бейімделуге мэжбүр. Кэсіпкер үшін жағдайдың белгісіздігі көптеген айнымалы факгорларға байланысты, экономикалық конъюнктураның, контр- агенттер іс-әрекеттерін қоса алғанда және өзге де адамдардың мінез-қүлқын дәл болжап айту эрқашан бола бермейді. Мысалы, белгісіздік жағдайының туындауының бір себебі сыртқы кәсіпкер- лік орта туралы жеткіліксіз білу. Белгісіздік жағдайының пайда болуының басқа себебін кездейсоқтық деуге болады,яғни алдағы оқиғаларды болжау қиын, өйткені сол немесе басқа оқиғалар күт- пеген жерден болуы мүмкін (жабдықтың істен шығуы, өнімдеріге деген сүраныстың өзгеруі,жеткізуші міндеттерінің орындалмауы). Ақыр соңында, белгісіздік жағдайының пайда болуының себебіне к,арсы әрекетті атауға болады, бүл кәсіпкерлік фирманың тиімді қызметін сол немесе өзге де оқиғалардың қиындатуы (мердігермен тапсырыс берушілерарасындағы дау-жанжалдар, үжымдағы еңбек
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==