Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

2. Тәуекел-менеджменттің негіздері 3® 77 Шағын топ - бұл адамның өзінің өмірінің көп бөлігін өткізетін қоғамның элементарлы ұяшығы. Шағын топтардың, адам үшін неғұрлым маңызды мысалы болып отбасы, мектеп сыныбы, еңбек ұжымы, жақын достардың бірігуі және т.с.с. танылады. Шағын топты топты ерекшелейтін және оқшаулайтын, оны салыстырмалы автономды әлеуметтік-психологиялық білімге қа- тысты ететін, оның мүшелерінің психологиялық және тәртіптік қауымын сипаттайды. Психологиялық қауымдастық шарасы топ- тьщ ауызбіршілігін анықтайды- оның негізгі әлеуметтік-психоло- гиялық даму деңгейінің сипатгамасын. Шартты немесе атаулы топтар зерттеушімен адамдарды жа- санды біріктіруді көрсетеді. Табиғи топ деп қоғамның қажеттілік- терінен тыс немесе осы топқа қосылған адамдардан пайда болып өмір сүретін топты атайды. Жасанды топтар ресми және бейресми топтарға бөлінеді. Біріншісінің айырмашылығы олар тек ресми мойындалған ұйым шеңберінде қүрылады және өмір сүреді. Ресми топтардың көздейтін мақсаттары осы топ қосылған ұйымның ал- дында тұрған міндеттер негізінен тыс орнатылады. Үйымда ресми топтардың үш негізгі тобы болады: 1. Басшылардың тобы - басшыдан және оған тікелей бағы- ныштылардан түрады. 2. Өндірістік топ - бір ғана тапсырманы бірге орындайтын түлғалардан түрады. 3. Комитет - нақты мақсаты бар, үйым ішіндегі тұрақты қыз- мет атқаратын топ. Бейресми деп тұрақты іс-қимылға енетін адамдардың белгілі бір мақсатқа жету үшін адамдардың өздігінен қалыптасқан тобы саналады. Бейресми топтардың мақсаты әдетте олардың мүшелерінің жеке қызығушылықтарының негізінде пайда болады және өмір сүреді, ресми топтардың мақсаттарымен сәйкес келуі де кел- меуі де мүмкін. Бейресми топтарда ресми топтардағы сияқты иерархиясы, көшбасшылары және міндеттері, сонымен қатар, топ мүшелері үшін мінез-қүлық эталоны ретінде қызмет ететін анықталған ережелер болады. Ерекшелігі, ресми ұйым алдын-а- ла ойластырылған жоспар бойынша құрылады, ал бейресми үйым