Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

2. Тәуекел-менеджменттің негіздері S® 59 Бұл кешенде неғұрлым қолайлы үйлесім жасайды және ие- рархияда бағалау әдісінің нұсқаларының объективті және субъек- тивті сияқты, дегенмен осы кешен мен иерархияның қалыптасуы мен іске асуы - менеджмент үшін аса күрделі, жоғары кәсібилікті, тиімділікті және сапаны талап етеді. Тәуекелді бағалаудың екінші аспаптық бағыты - қарқын- дылығы бойынша (жиілігі, тығыздығы) оның туындауы. Ол әдет- те болжам режимінде немесе кез келген нақты кезеңде туындай- тын тәуекелдерді қалыптастыру және іске асыру ретроспектив™ жағдайларда іс жүзінде бекітілген. Егер осы кезеңді қандай да бір неғұрлым жалпылама, ұзағырақ кезеңнің элементі ретінде, қандай да бір процесстің бөлігі ретінде қарастыратын болсақ, тәуекелді т ығыздығы бойынша бағалау белгісіздікті иеленеді. Жиіліктің өзі бағаланады, қарқындылық-тығыздықтың деңгейі және, сонымен қатар, тәуекелдің уақытша орналастырылуы мүмкін, яғни тәуе- келдің туындау қарқындылығы қандайкезеңдерде үлкен, неғұр- лым жоғары, ал кейбіреулерінде салыстырмалы түрде азырақ, томен болатыны анықталған және көрсетілген. Мүнда пайыздар, көрсеткіштер, орындар және басқа қүралдар қолданылуы мүм- кін. Тәуекелдердің тек техникалық түрғыда ықтималдылығы және тығыздығы графиктерді, диаграммаларды және басқа графикалық қүралдарды қүру және талдау барысында анықталуы мүмкін бо- лады, көбінесе менеджменттегі тәуекелді қолдану үшін айқын- дылығы мен ыңғайлылығы жеткілікті. Тәуекелдің туындау аумағы бойынша менеджменттің үйымда- стырушылық қүрылымының объектілерінің қандай элементі не ­ месе элементтері, оның қызметінің қандай кешендері бойынша бағаланады, функциялау тәуекелдің әсерін сынайды, сынайтын болады немесе сынаған. Бұл көріністер жекелей, кешенді немесе ортақ, сонымен қатар кездейсоқ немесе тұрақты, имгіульсті неме ­ се ұзағырақ болуы мүмкін. Тиісінше тәуекелді бағалау барысында осы аумақгар, сонымен қатар, тәуекел әсерінің уақытша циклдері (күн, ай, жыл, кейде сағаттар, минуттар мерзімі бойынша) және олардың мерзімділігі мен түрактылығының коэффициенттері арқылы сипаттамалары тіркеледі.