Кишибекова, Г.К. Тәуекел-менеджмент

188 Тәуекел-менеджмент ушы тұлғаның пайдалық функциясы келесі жағдайда орындала- ды: бірінші туынды U ’ (x) > 0, екінші туынды U»(x) < 0. Мұндай жағдайда ойыс функция мысалы келесідей: U(x) = /w(.v); U(x) = 1- ехр(-х/а), а>0; Щх) = Vx (сурет 5.5a) 1 . 1 Winston W.L., Albright S.C. Practical Management Science. - Pacific Grove, CA: Duxbury, 2001. 2 Winston W.L., Albright S.C. Practical Management Science. - Pacific Giove, CA: Duxbury, 2001. Тэуекелге толерантты (төзімді) шешім қабылдаушы тұлға- ның пайдалық функциясы келесі жағдайда орындалады: бірінші туынды U\x) > 0, екінші туынды U»(x) > 0. Мүндай жағдай дөңес функция мысалы келесідей U(x) = x 1 2 , U(x)=exp(x) және т.б. (сурет 5.56). Для ЛПР, тэуекелге бейтарап, U(x) - функция сызығы (су- Платеж (ЕМ V) Сурет 5.5 - Шешім қабылдаушы гұлғаға қатысты тәуекелдін пайдалық функциясының Іс жүзінде пайдалықтың тәуекелге қатысын есепке ала оты- рып шешім қабылдайтындар үлесі тек 5-10% құрайды. Әлемдегі алдыңғы қатарлы Fortune 500 компаниясының президенті келесі- дей өз ойын білдірді «көп жағдайда біз бірнеше миллион долларға қатысы бар шешімдерді талдаймыз және қабылдаймыз, сондықтан EMV негізделген көзкарастар орынды » 2 . Қанша дегенмен тәуекелі зор және стратегиялық тұрғыдан маңызды шешімдер қабылдауда аталған бөлімде келтірілген көзқа- растар мен дәйектер өте пайдалы болуы мүмкін.