Аманова Г.Д. Басқару есебі

баға белгілсу орталықсыздандырылған ұйымдық кұрылымы бар ұйымдарда қолданылады. Тұрақты шығын - белгілі бір ауқымды базаның аясында ұйымның іскерлік белсенділігінің өзгерісіне қатыссыз қалатын (не реагируют) шығын. Тікелей шығын - қандай да бір жанама әдісін пайдаланбай- ақ шығын шығарушыға тікелей салынатын шығын. Ол тікелей материалдык шығын мен тікелей еңбекақы шығынынан тұрады. Үйлесімді шығын - өзгермелі іпығынның әр гүрлілігі. Үйымның іскер белсенділігінің қарқынымен бірдей қарқынмен өседі. Үстеме шығын - кәсіпорынды баскарумен, өндірісті басқару және оған қызмет етумен бай-ланысты ксшснді шығын. Цех ішілік (ішкі цех) есеп - өндірістік бөлімшелер ішінде жұмыс орындарының арасындағы болшек,. торап және жартылай дайындалған өнім қозғалысын ағымдагы қадағалау, рәсімдеу, есептеу және бақылау. Шығын - болашақта табыс әкелуге қабілетті кәсіпорын активтері ретінде баланста тіркелетін қолда бар сатып алынған ресурстарға жұмсалатын қаражат. Шығын есебінің объектісі - шығынның пайда болу орны, біртекті өнімдердің түрлері немесе топтары. Шығынның пайда болу орны - бакылау және басқару үшін өндіріс шығынын жоспарлау, мөлшерлеу және есебі ұйымдастырылатың үйымның құрылымдык бөлімшелері, жүмыс орны, , участке, цех). Шығынның пайда болу орталығы - өндіріс шығынының есебін және нормалауды жосиарлауды ұйымдастыруға мүмкіндігі бар кәсіпорынның оқшауланған құрылымдық бөлімшелері Шығыс - кәсіпорынның табыс алуымен байланысты әкелетін шығынның бөлігі, мәні бойынша өткізілгсн өнімнің (жүмыс, қызмет) өзіндік құнын сипаттайды. Ішкі есеп беру - белгілі бір уақыт аралығындағы бөлімшелердің қызмет нәтижелерін сипаттаушы өзара байланысты экономикалық корсеткіштер жүйесі. Экономикалық нәтижелер туралы есеп берушілік бөлімшелердін шаруашылық қызметін бағалауға арналған және қысқа мерзімді басқарушылык шешімді қабылдау негізіне қызмст ететін есеп берушілік. 195