Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

Келесі, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын сипаттайтын мсншікті капиталдыц қатыстырылғаи капиталға қатынасын көрсететін қаржыландыру коэффициент! болып табылады: К к =М к :Кк мұндағы: К к - қаржыландыру коэффициенту М к - меншікгі капитал; Қ к - қатыстырылған капитал. Бұл капиталдыц теориялық мәні >1 болып табылады. Бұл коэффициент жоғары болған сайын, соғұрлым банктер мен инвесторлар қаржыландыруға соғұрлым сенімді кіріседі. Бұл коэффициент кәсіпорын қызметінің қандай болігі ез қаражатымен, ал қандай болігі қарыз қаражатымен қаржыландырылатындығын көрсетеді. Батыс фирмаларында қаржыландыру коэффициснтінің кері көрссткіші кеңінен қолданылады, катыстырылған капиталдыц меншіктік капиталга қатынасымен анықталатын қарыз және меншікті қаражатгар қатынасыньгң коэффициент!: Кк/м= Қк : М к мұндағы: К к / М - қарыз және меншікті қаражаттар қатынасының коэффициент!; М к - меншікті капитал; Қ. - катыстырылған капитал. Кәсіпорынның дербестік дэрежесін сипаттайтын сң бір маңызды көрсеткіштердің бірі қаржылық тұрақтылық коэффициенті болып таблады немесе оны басқаша инвестицияларды жабу коэфффициенті деп атайды. Ол мсншікті жоне ұзақ мсрзімді қарыз капиталының жалпы капиталдағы үлесін сипаттайды және мына формуламен аиықталады: Ккт=(М к +¥ м )/А к мүндағы: К„- қаржылық тұрақтылық коэффициенту М к - меншікті капитал; Ү м - ұзақ мерзімді міндеттемелер; А к - авансталған капитал. Бұл дербестік коэффициентімен салыстырғанда анағұрлым жұмсақ корсеткіш. Батыс тәжірибссіндс бұл коэффициснттің қалыпты мэні 0,9-ға тсң болуы керек, ал оның 0,75-тен төмендеуі кауіпті. Жоғарыда келтірілген көрсеткіштер арқылы кәсіпорын капиталының қурылымын сипаттай отырып, бөлск топтар мсн көздсрдің құрылымының езгерісіндегі әр түрлі тенденцияларды корсететін жеке корсеткіштерді де пайдалану керек. Мұндай коэффициенттерге бірінпіі кезекте карыз қаражаттарын ұзақ мерзімгс тарту коэффициент! жатады. Көрсеткішті ееептеу формуласы келесідей: К^=¥ м /(М ж +¥ м ) мұндағы: К ұ;м - қарыз қаражаттарын үзақ мерзімді тарту коэффициент! немесе ұзақ мерзімді міндеттемелер коэффициенту М к - мепшікті капитал; Ү м - ұзак мерзімді активтер. 66