Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

Сыртқы себептер: сатып апушылардың телеу қабілеттілігінщ жоктығы; салымдар бойынша пайыздық ставкалардын өсуі; демотрафиялық, әлеуметтік, саяси жэне т.б. себептер. Сүранымдағы жоқ тауардың пайда болу мүмкіндігін өткізуге болатын және болмайтын деп 2-ге белуге болады. Өнімді осы топтардың біреуіне жатқызылуын жаңалықтардың экономикалык мақсаттары (нарықта тауар қозғалысын жақсарту) тәрізді критсрийлсргс байланысты қарасатыруға болады. Егер дизайнға. сапаның жақсаруына, қаптау, жарнама, өндірісті жәнс өткізу орнын ұйымдык кайта құруға байланысты. Қосымша піығындарды үстеме пайда жабатын болса, онда олар экономикалық мақсатты жэне тәуекелдіктен құтыла алмаймыз немесе керісінше. Тауардың төмен сүранымын өндіріске дейінгі, ондірістік, ондірістен кейінгі кезецдерде анықгалуы мүмкін. Егор өндіріске дейінгі кезенде тауар сұранымының темен екендігі анықталса, экономикалык шығын мөлшсрден аз болады: нарықты зертгеу, бүйымды ойластыру шығындары ғана. Ал егер сүранымының төмендігі өндірістің және өндірістсн кейінгі кезеңдерде анықталатын болса, кәсіпорынның қаржылық жағдайының үлкеп нүқсан келтіруі мүмкін: шығын колемінен дайындықтан шегерімдер, игеруден, өндірістен және өнім өткізуден пайда болған шьгғындар кіреді. Тауар сүранымыныц темен дсңгейін анықтау кезецдеріне байланысты басқарушылық шешімдер әр түрлі болуы мүмкін: өндіріске дейінгі кезеңде аныкталса ол өнімді өндірмей, басқа онімді игеруге болады; өндірістік кезецде онім дизайнына, конструкциясына, бұйым бағасына өзгсріс енгізіп, сол арқылы нарыққа шығаруға болады; өндірістік кезеңнен кейін анықталса, онда кәсіпорындарга банкротқа үшырамау жолдарып іздестіру керек, ссбсбі, сүранымдағы жоқ тауар шығынға ұшыраудын тікслсй жолы. Сүранымы жоқ тауардың тәуекелділігін анықтау үшін тауардын контракт бойынша немесе сүраныс бойынша жеткізуін талдау, эрбір түр бойынша дайын тауардың қалдық динамикасын, жалпы сатылудағы олардың үлесін анықтап, талдау керек. Тауар еткізілімінің жылдамдығын анықтау үшін колданылатын маңызды көрсеткіш оның өткізілім кезсңінде ұзақ уақыт бойі.і болуы болыіі табылады. Бүл көрсеткішті анықтау үшін орташа дайын онім калдыктарын біркүндік сатылу колеміне болу керек. Оның өсу деңгейі өткізілімнің қиындықтарын және сүранысы аз тауардын тәуелділігін аныктайды. Шаруангылық қызмет қорытындысына үлкен эсер тауар ассортимент! және кұрылымы жэне онім өткізілімі етеді. Нарық коныоктурасыньщ өзгеруін есепке ала отырып, уақытылы тауар ассортиментінің жаңаруы іскерлік қатынастың маңызды индикаторы және кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігі болып табылады. Өнім ассортиментін жлне оның піығарылу қүрылымын қүру барысында кәсіпорын бір жагынан бслгілі өнім түрлеріне сұраныс деңгейін анықтап, екінші жағынан қолда бар енбек, шикізат, техникалық, технологиялық, қаржылык жәяе т.б. ресурстарды тиімді пайдалануды іскс асыруы керек. Ассортимент құру келесіден түрады: 46