Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

• табыстың әртүрлі корсеткіштерін зерттеу. Абсолюттік көрсеткіштерді талдау. Табыстылықтың бірінші абсолюта көрсеткіші - өнімді өткізуден түскен табыс. Ол қосымша құнға салынатын салық (ҚҚС), акциздер, т.б. салықтар мен міндетгі төлемдерді шегергендегі, сонымен қатар қайтарылған тауарлар құнын, сатудан жсңілдіктерді жэне бағаға жеңілдіктерді шегергеннен кейінгі сома. Қаржы шаруашылық қызметінің нәтижелсрі жөніндегі есептіц берілген статьясы бойынша жалғаспалы қызмет кезеңі үшін пайда (залал) бейнеленеді. Ол тауарлы материалдық қорларды өткізуден, қызмет көрсетуден алынған, сонымен қатар негізгі қызметке байланысты сыйақы, пайыздар, дивиденттер, қаламақы мен ренталар түрінде бейнеленеді. Өнімді өткізуден тұскен табыс құрылымында аиағұрлым үлкен үлес салмақты дайын өнім мен тауарларды өткізуден түскен табыс алады. Онын шамасы онім өндірісі деңгейімен анықталады. Табыстылықтыц екінші абсолюта көрсеткіші ретінде жалпы пайда есептеледі. Ол өнімді өткізуден түскен каржылық нәтиже болып табылады жоне өнімді откізуден түскен табыс пен откізілген өнімнің ондірістік өзіндік құны арасындаты айырма ретінде анықталады. Жалпы пайдаға эсер етуші маңызды фактор ретінде өндірістік өзіндік құн есептелсді, сондықтан оныц томендеуі жалпы табыс шамасына үлкен эсер етеді. Өнімді өткізу келемінің натуралдық мағынада артуы табыстың артуына экеледі. Сүранысқа ие өнім өндірісі колемінін артуы күрдслі салымдар көмегімен жүзеге асырылуы мүмкін. Ал бүл табысты анағүрлым өнімді жабдықты сатып алуға, жаңа технологияларды игеруге, өндірісті үлғайтуга бағыттауды талап етеді. Бүл жол қазіргі кезде көптеген кәсіпорындар үшін инфляция, бағалар өсуі мен ұзак мерзімдік нссие алу мүмкіндігініц болмауынан қиыццық тудырады. Кәсіпорын табыстары ең алдымен баіалар өсуі есебінен жоғарғы қаркынмеп өседі. Багалар осуі негативті фактор болып есептелмейді, сгер де ол нсгіздслген болса, яғни өнім сұранысының өсуімен, шығарылатын өнімніц тсхника-экономикалық параметрлерінің жақсаруымен байланысты болса. Тауарлы өнімнің жалпы пайдаға аталған факторлар әсерін анықтау үшін келесі аналитикалық 3.8. кестені құрамыз. Кссте 4.8, - Жалпы табысты талдау Корсеткіштер Жоспар Жоспар бойынша накты откізілген онім пакты I. Өткізілген онімнен табыс 1890479 2179360 2378757 2. Өткізілген өнімнін өндірістік өзіндік құны 1640800 1785320 2064206 3. Жалпы табыс 249679 394040 314551 39