Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

орай, қазір ҚЕХС сәйкес тұрақты пассивтер меншікті айналым каііиталына жатпайды. Өмірде бұл қаржыландыру көзін кәсіпкерлер үнемі пайдаланып отырады. Бұл, әсіресс. қаржы ресурстары жаппай тапшы болған отпелі кезеңде кеңінен қолданыс тауып оіыр. Тұрақгы пассив деп кәсіпорын айналыста үнемі пайдалатын,бірақ оның меншігіне жатпайтын пассивтерді атайды. Олар келесілерден тұрады: а) жүмыскерлер мен қызметкерлер енбскақысына берілстін ең аз мөлшердегі келсмі есебінен; э)әлеуметтік сақгандыру мен салық төлемдерінен; б) келешекте болатын төлемақылар резервінен; в) ағымдағы сыйақы тағайындауға арналған матсриалдық ынталандырудың тұрақты айнымалы қор қалдығынан, сондай-ақ әлеумсттік- мәдсни іс-шаралар меи тұрғын үй қүрылысына арналған қорлардан; г) жабдыктаушыларга қүжатгары ресімделмсген тауарлар бойынша берешектен; ғ)заңнаға сәйкес сатып алатын тауары үшін ең аз мөлшердегі алдын ала төленген каржы көлсмінен. Түрақты пассивтсрді меншікті айналым капиталына тсңестіру қажст, себебі олар үнемі кэсіпорын иелігінде болады және шаруашылык, айналыста пайдаланылады.Олардың үлес салмағы, әсіресе еңбекақы өнімнің өзіндік қүнынын едәуір болігін қүрайгын онеркәсіп салаларында, сондай-ақ онімнің жартылай дайындығы бойынша төлем жұргізстін салаларда жоғары болып келеді. Бакылау сүрақтары: 1. Кәсіпорындағы тұрақты (перманентті) капитал калай анықталады? 2. Кәсіпорындағы өзгермелі капитал қалай аныкталады? 3. Кәсіпорын айна.іымындағы кредиторлык карыздарды пайдаланудың орташа ұзактыльны кандай формула аркылы аныкталады? 4. Қаржылық есепті оқып-танудың негізгі тәртібінде пайдаланатын талдау түрлері кандай? 5. Баланстың актив қүрылымы қандай? 6. Қаржылық тұрақтылықтың абсолютті корсеткіштеріне қандай корсеткіштер жатады? 7. Кәсінорыннын қаржылык жағдайьш оның тұрақтылык дсңгсйі бойынша қандай түрлерге болеміз? 8. Кәсіпорын активтері өтімділік дсңгейіне байланысты (ақша қаражатына айналу жылдамдығына байланысты) кандай топтарға бөлінеді? 37