Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

2- тақырып. Қаржылық іалдаудың әдістері 2.1. Қаржы.іық талдау әдісгері түрлері Қаржылык есепті оқып-танудың негізгі тәртібінде пайдаланатын талдау түрлсрі: тікелей (вертикальды) талдау; көлденең (горизонтальды) талдау; іренді талдау; салыстырмалы талдау; факторлы талдау; қаржылық козффициенттер әдісі. 1) Тікелей талдау - бұл көрсеткіштердің абсолютгі және қатысты айырмашыдыктарын анықгау. 2) Көлденсн талдау - корытынды қаржылык көрсеткіштердің құрылымын анықтау нсмесе қорытынды корсеткішке бөлек статьялардын үлес салмағын анықтау. Тікелей және көлденең талдау бірін-бірі тольгқтырып отырады. 3) Трендті талдау - бұл есептің әрбір позициясының алдыңғы жылдар көрсеткіштер қатарымеи салыстырылуы. Бұл жсрдс біздің мақсатымыз көрсеткііп динамикасының негізгі тенденпиясын немесе трендті анықтау (базисті жылдың деңгейімен бірқатар жылдарды салыстырамыз жэне де кврсеткіштердің барлығы базисті деңгейге 100?/о деп алынады). 4) Салыстырмалы талдау - бұл кәсілорынның көрсеткіштерін бэсекелестер көрсеткіштерімен немесе орташа-салалық корссткіштермен салыстыру. 5) Факторлық талдау - бұл стохастикалык әдістер арқылы нәтижелі көрсеткішке факторлар әсерін талдау. 6) Коэффициентгср қатысты көрссткіштср болып табылады, оларды есептеу кезінде, көрсеткіштің біреуін бірге зеңейді, ал екіншісін бірге қатыстылығымен көрсетеді. 4. Аналитикалық жұмыс екі-модульді құрылым негізінде жүргізілсді; - қаржылық есептің экспресс -талдауы; - қаржылық жағдайды тереңдетіп талдау. Экспрссс-талдаудың мақсаты - шаруашылық субъектісінің дамуының дииамикасы меп қаржылық жагдайына база беру. Экспресс-талдау үш сатыда жүргізіледі: 1) дайындау; дайындык; 2) каржылық есепті алдын-ала шолу; 3) есепті талдау жэне экономикалық оқып-тану. Талдау жүргізудс қолданылатын ақпарат сапасы мен мазмұны, қүрамы шаруашылық қызметгі талдау әретгілігін қамтамасыз етуде шешуші рөль атқарады. Талдау тек экономикалык мәліметтермен ғана шектелмейді, соны.мен қатар техникалык, технологиялык жэне баска да ақпараіты кеңінен қолданады. Шаруашылық қызметті талдауға қажетті мәлімсттердің барлық көздері жоспарлы, есептік жэне есептік емес болып бөлінеді[21,78б]. Жоспарлы көздерге кэсіпорында өңдслстін барлық жоспар типтері жаткызылады(псрспсктивті, ағымдық. опсративті. шаруашылық есептік 19