Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

көрсетіледі. Оларга матсриалдар, бітірілмеген өндіріс, кайталап сату үшін дайын енім және тауарлар жатады. Жылжымайтын мүлік — кәсіпорынның өндірістік эрекетіндс ұзақмерзімді (бір жылдап астам) пайдалануға дайындалған активтер. Оларды басқаша ұзақмерзімді активтер, жылжымайтын немесе иммобилизацияланған қаражат деп атайды. Жылжымайтын мүлік баланстың белсснді болігінің екінші бөлімінде көрсетіледі. Оған негізгі қаражат, материалдық емес активтер, бітпеген қүрылыс және ұзақмерзімді каржылық салымдар кіреді. Капиталдын жалпы жиынтыгы - кәсіпорын қаражатының (активгерінің) қүны. Ол міндеттер мен капиталдың жиынтығына тсң. Басқаша баланс валютасы дсп аталады, Накгы активтер - негізгі каражаттардың (тозыкты санамағанда), өндіріс қорларының, бітпеген өндіріс қалдықтарының (сальдо) жиынтығы. Нақты активтер косіпорынның өндіріс куаттарын сипаттанды. Пассивтер - толем бойынша міндеттер (несие қаражаттар) және меншіктік капитал жиынтығы. Міндеттер қысқамерзімді (ағымды) жоне үзақмерзімді болады, олар балаистыц пассивті болігініц тертіиші болімінде корсетіледі. Қысқамерзімді міндеттер - бір жылдың ішіндс төлсніп болатын кәсіпорыпның қарызы. Оларға кредиторлық қарыз, кыскамерзімді кредиттер мен несиелер, алынған аванстар жатады. Үзақмсрзімді міндеттер - бір жылдан астам мерзімде төленетін кәсіпорын карызы, оларға үзақмсрзімді крсдиттср мсіі несиелср кірсді. Меншіктік капитал (акционерлік капитал) - кәсіпорын иелеріне (акционсрлергс) тиссілі активтсрдің қүны. Мсншіктік капитал құны активтердің (баланс валютасы) жалпы кұны мен міндеттер айырмасына тен. Өзіндік қысқамерзімді активтер (жүмыс капитал) - кыскамерзімді активтсрдің қысқамсрзімді міндсттсрді коспағанда молшсрі. Оларды баскаша езіндік айпалым капиталы пемесе таза капиталдеп атайды. Әр кәсіпорын жұмыс істеудің басты максаттарының бірі - табыс алу. Бірақ сол корссткіиі баланста толык корсетілметсн. Табыс қалыптасуы толығынан «Табыс жәпе зиян туралы есептілік» үлгісінде анықгалғаи. Есеп берудің ііпінде келесі статьялар бар: - бірініпі статьяда өнімді өткізуден, қызмет көрсетуден негізгі әрекетке байланысты сыйакы, пайыз, дивиденд, гонорар жәнс рента түрінде алынатып табыс корсетіледі. Өнімді өткізуден, кызмет корсетуден алынған табыс қосымпта қүнға салықты, акциздерді, салық пен міндетті толсмдерді, сонымсн қатар қайтарылған тауардьщ өзіпдік құнын, сатулардағы жеңілдіктерді және сатып алушыларға үсынылған бағаларды қоспағанда көрсетіледі. Бұл табысты «өнім (жүмыс, қызмет) откізуден табыс» немесе «сату көлсмі» деп атайды; - скінші «Өткізілгсн өпім меи керсетілгеи қызметтің езіндік қүны» статьясында өнімді өндірумен байланысты олардың экономикалық манызымен сэйкес топтастырылған пакты шығыпдар көрсетіледі; 16