Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

(жоғалту) мүмкіндігі көрсеткіштерін есеіпеуде анықталады. Төлем қабілстін сипатгағанда, банктегі, ұйым кассасындағы телем есеп-шогтарыида ақшалай қаражат болуы, шығындыр, мерзімі еткен дебиторлық және кредиторлық қарыз, уақытында төленбеген кредиттер мен несиелер сияқты корсеткіштерге, бағалы қағаз нарығында ұйымның орньша көңіл бөлу қажет; б) ұзақмерзімдік болашаққа ұйымның іскерлік белсенділігін талдау. Ол қаражат көздерінің құрылымын, ұйымның сыртқы инвесторлар мен крсдиторларға тэуелдік деңгейін зерттейді; в) ұйымның іскерлік белсенділігін талдау. Оның критерийлері: 1) экспортқа жеткізілімді қоса өнім өткізу нарығыныц кеңдігі; 2) ұйым бедслдігі, ұйым қызметін пайдаланатын клиенттердің ганымалдығы.мен анықталатын; 3) бизнес-жоспарды орындау деңгейі; 4) ұйым рссурстарын пайдалану тиімділііінің деңгсйі. Сонымен, баланс тек бухгалтерлік есепте, каржылық галдауда ғана емес, басқару аспектінде де ақпараттық база ретіндс қаралады. Негізгі көрссткіштср тенденцияларын талдағаида, инфляция сияқгы бұрмалау факторларыньщ ықпалына назар аудару қажет. Одан басқа, баланстың өзі, негізгі есептілік және аналитикалық форма бола тұра кей-бір інектеулерден бос емес. Балансгың маңызды шектеулердің бірі - өзіне қарасты сатып алу бағаларын пайдалану принцибі. Инфляция, кәсіпорында қолданылатын шикізат іісн құрал-жабдықтарға деген баганыц өсуі, негізгі қаражат жаңаруыныц томен деңгейі жағдайында, көптеген статьялар функционалдык міндет бойыіииа бірдей, бірақ кұны бойынша басқа есеіігі объектілердің жнынтығын көрсетеді. Касінорын әрекетінін нәтижелері, оның шаруашылық қаражаттарының накты бағалары, кәсіпорыннын жалпы «бағасы» коп бұрмаланады. Талдау үшін түрлі керссткіштер, қолданылады, қаржылык коэффициенттер есептеледі. Сондықтан олардың анықтауын беру жөн. Активтер - кәсіпорын иеленген қаражат құны. Активтер қысқамерзімді және ұзакмерзімді (жылжымайтын мүлік) активтерге бөлінеді. Қысқамерзімді активтер - қысқамерзімді пайдалануға және бір жылдан аспайтын шаруашылык цикл кезінде колдағы ақшаға айналагын қаражаттар. Қысқамерзімді активтер баланстың бірінші бөлімінде көрсетіледі, басқаша айналым қаражат немесе айналым капиталы деп аталады. Өтілімдік активтер - ақшалай қаражатка жсңіл аударуға болагын активтер. Өтілімдік активтер тауарлык-материалдық қорларды есепке алмағанда кысқамерзімді активтерге тен. Өтілімдік активтер баланстың белсенді бөлігінін бірінші бөлімінде корсетіледі. Оларға ақшалай қаражат, қысқамерзімді бағалы қағаздар, дебиторлар карызы (төлемдері есепті мерзімнен ксйін он скі айдан соң ғана түсетін) жатады. Тауарлык-матсриалдык қорлар - жсңіл өткізілетін активтер мсн жылжымалы қаражаг арасында өтімділік децгейі бойынша орта орыиды алатын активтер, олар баланстың белсенді болігінің бірінші бөлімінде 15