Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

ГЛОССАРИЙ Талдау (грек сөзінен «analysis») - бұл зерттеліп отырған объектіні бөлімдерге, элементтерге әртүрлі факторлар эсерінен өзгеру бағытын анықтау мақсатында болшектеу. Қаржылық-экономикалық талдау - кэсіпорын қызметінің талдау нәтижелері: қаржылық жоспардың орындалуы, меншікті және засмды капиталдың пайдалану тиімділігі, табысты көбейту резервтерін анықтау, рентабельділікті арттыру, кэсіпорын төлемқабілетгілігін және қаржылық жағдайын жақсарту. Аудиторлық (бухгалгерлік) талдау - шаруашылық объектілердің қаржылық тұрақдылығы мен қаржылык жағдайын бағалау жэне болжау мақсатында аудиторлармен жүргізіледі. Техникалық-экономикалык талдау - техникалық жәнс экономикалык процестердің өзара қатынасын жэне олардың кэсіпорын қызметінін экономикалық нәтижелеріне әсерін зерттейді. Әлеуметтік-экономикалық талдау - әлеуметтік жэнс экономикалык процестердің өзара қатыстылығын жэне олардың шаруашылык нәтижелеріне әсерін зерттейді. Экономикалық-статистикалық талдау - басқарудың әр түрлі деңгейінде жалпылама қүбылыстарды зерттеуде пайдаланылады. Экономикалық-экологиялық талдау - экологиялық және экономикалық нроцестердің өзара қатыстыльнын зерттейді. Маркетингтік талдау - шикізат және дайын өнім рыногін зсрттеу үшін, оның бэсекелестілігін, сұраныс пен ұсынысын, коммерциялық тәуекелін, баға саясатының қалыптасуын, маркетинггік қызметінің тактикасы мен стратегиясын анықтау үтнін колданылады. Салыстырмалы талдау - шаруашылық кызмст нәтижелерінің есепті көрсеткіштері жоспар көрсеткіштерімен салыстырылады. Факторлык талдау - нәтижелі корсеткіштің деңгейіне және осіміне факторлар эсер ету деңгейін анықгауға багытталған. Диагностикалық (экспресс-талдау) талдау - экономикалык процсстср жүру барысында болатын кемшіліктер сипатын анықтау. Маржипалды талдау - өнім колемі, өзіндік қүн жэне табыстың озара қатыстылығы негізінде басқару шсшімдерінің тиімділігі бағаланады. Экономикалык талдау әдісі - бұл ондіріс тиімділігін арттыру мақсатында арнайы әдістер мен жоспар, есеп беру жэне баска да мәлімеггср көздерін гүжырымдау арқылы кәсіпорын қызмсті нәтижелеріне факторлар эсерін жүйелі, кешенді зерттеу, есептеу, негіздеу. Әдіс дегеніміз - бүл бір жұмыстың тиімді іске асырылуының тәсілдері мен жолдарыиың жиынгығы. Экономикалык талдау әдісі дегеніміз — бұл кәсіпорын экономикасын зерттеудің аналитикалық тәсілдері мен жолдарының жиынтығы. Жалпы онім - бұл аяқталмаған өндірісті қоса барлык өндірілген өнім мен атқарылған жұмыс қүны. Жалпы өнім салыстырмалы бағада беріледі. 126