Жумабекова Г.Ж. Қаржылық талдау

коммуникацияның негізгі құралы болады. Әр-бір кәсіпорын қосымша қаржыландыру коздерін қажст етсді. Капитал нарығыида оларды табу үшін, болжамды инвесторларды және кредиторларды өзінін қаржылық- шаруашылық әрекеті туралы ақпараттандыру жольтмен, яғии негізінде қаржылық есеп беру комегімен өздеріне қарату керек. Кәсіпорынның ағымды және болжамды каржылық жағдайын көрсететін жарияланған каржылық көрсеткіштер қантпама жақсы болса, қаржылапдырудың қосымша көздерін табу мүмкіндігі соншама биік болады. Есептілікте берілген ақпаратқа қойылған негізгі талап - оның гұтынушыларға пайдалы болуы, яғни бұл ақпаратты негізделген іскерлік шешімдерді кабылдау үшін пайдалапу. Пайдалы болуы үшін ақпарат келесі критерийлерге сай болуы қажет: - орыидылық дсгсніміз, бұл акпарат маңызды жэне тұтынушы қабылдаған шешімдсрге эсер етстінін көрсстсді. Ақпарат орынды деп саналады, егер ол болжамды және ретроспективті талдаудын мүмкіндігін қамтыса; - ақпарат аиықты;іығы оның растығымсн, экономикалық мазмұныпыц заңды түрінен көп болуымен, тексеру мүмкіндігімсн жэне қүжатты негіздслуімен аныкталады; - ақпарат шын деп есептелсді, егср ол қате мсн бір жақты баға жібермесе, сонымен қатар шаруашылық емір жағдайларын бұрмаламаса; - бсйтараптылық дсгеніміз, қаржылық есептілік жалпы есептілік түтынушыларынын бір тобы мүдделерін басқа топқа ксмістік қылып қанағаттандыруға акцент жасамайды; - ұғынықтық дегеніміз, түтынуиіылар кәсіби арпайы дайындықсыз есептіліктің мазмүнын ұғуға мүмкіншіліктсрі бар болғаны; - салыстырмалық кэсіпорын әрекеті туралы мәліметгер басқа фирмалар әрекеті туралы ұқсас ақпаратпсн салыстырмалы болғанын талап етеді. Есептілік ақпарат қалыптасқан кезде, есентілікке кіретін ақпаратқа белгілі шектеулер сақталу қажет: - есептілік құрудағы шығындар кәсіпорынның бұл мэліметтерді тұтынушыларға үсынғанда алған пайдаларымен арақатынаста болуы, шығын мен пайдалардың оңтайлы арақатынасын көрсетеді; - қүнггылық (консерватизм) принцибі есептілік күжаттары активтер мен табыстын бағасын кетеріп жіберуін және міндеттердіц төмепдетуін жібсрмеу керектігін корсетеді; - қүпиялық есепгілік ақпараг кэсіпорынның бәсекестік орындарына зиян кслтірстін мәлімсттері болмауын талап етеді[І , 96]. Кэсіпорындар мен үйымдар бухгалтерлік (қаржылық) есептілікті келесі мекендерге ұсынады (қаржылық ақпарат тұтынушыларына): мепшік ислсрінс (қатысушыларға, ұйымдастырушыларға) үйымдастыру күжаттарымен сәйкес; - мемлекеттік салық инспекциясына (кэсіпорынның заңды мекен- жайына сәйкес); 12