Тіршілік қауіпсіздік негіздері

Т І Р Ш І Л І К Қ А У І П С І З Д І К Н Е Г І З Д Е Р І Ескеру керек, жаракаттанушының өкпесіне үрленген ауа асқазанға да түседі. Егер вентиляция процесінде асқазан үрленсе, ал өкпенің үрленуі қиындаса, асқазанды жаймен қолмен басып ауаны шығару керек. Қүсык пайда болған жағдайда басын бүру керек жэне тамағы мен ауызын құсықтан жылдам тазалау керек. Олардың тыныс жолдарына түсуі жараққатанушының жағдайын төмендетеді жэне алдағы қарқынды терапияның шараларын қиындатады. Жүректің тоқталуы. Оның негізгі белгілеріне жатады: есімнің жойылуы, тыныстыц тоқталуы, ірі артериалды тамырларда пульстің жболмауы. Соңғысы - жүрек тоқталудың ең маңызды жэне негізгі белгілердің бірі. Радиалды артерияда пульс пен жүрек дыбыстың болмауы, тері мен шырыштының көктеуі (цианоз), қарашығының кеңейуі де жүректің тоқталуы туралы дэлелдейді және оның аныктауына уақытты бөлмеу керек. Қан айналымның мүмкіндік тоқталуының маңызды белгісі - жүрек тоқталу нәтижесінде пайда болатын қүрысулар. Бүл алдымен жие касындағыларға байқалатын орта нервілік жүйенің ауыр оттек жетіспеушіліктің көрінісі. Жүрек тоқталған соң бір минуттан кейін көзінің қарашығыны кеңейеді. Бірақ жүректің тоқталуын дәлелдеу үшін бұл белгінің пайда болуын кутпеу керек. Қарашығын жасалынған шараның тиімді критерий ретінде каркынды терапияның шараларын жүргізген кезінде маңызды роль атқарады. Егер ауру адам есін жоғалтса жэне онда тыныс болмаса, жаракаттанушінің басын бүру керек, кажет болса ауызынан қоспалар мен шетелдік заттарды шығару қажет жэне өкпенің үрлеуін жүргізу керек (жоғары аталған тәсілдердің бірімен үш- бес рет). Егер тыныс жолдары өткізгіш болса, үйқы артерияда пульстің болуын тексереді. Ол үшін қүтқарушы қолының екі саусағын жаракаттанушы мойынның жанындағы бетіне адам атаның алма (кадык) деңгейіне орналастырады. Егер үйықы артерияда пульс байқалса, жасанды тынысты жалғастыру қажет. Пульс болмаса жүректін сыртқы массажға кірісу керек. Жүректің массажы. Белгілі, адамның жүрегі кеуденің екі сүйек арасында орналасады: кеуде сүегі - алдынан жэне омыртқа - артынан. Кеуденің жоғары жылжудың себебінен кеуде сүйегіне басу арқылы оны омыртқа жағына қарай бес-алты сантиметрге ~ 178 -