Тіршілік қауіпсіздік негіздері

Т І Р Ш І Л І К К А У І П С І З Д І К Н Е Г І З Д Е Р І . тері-іріңдеткіш әсері басым улы заттар (иприт, люизит); . қоздыршш заттар (хлорацетофенон, адамсит т.б); • психохимиячьщ эсер тигізетін заттар (Би-Зет). Эскери токсикальщ химиялъщ заттарга сондай-ац токсиндер (ботулинді токсин-Х, стафилокок энтеротоксин-Р, рицин т.б) жэне өсімдіктерді кұрту мақсатында колданылатын фитотоксиканттар жатады. Көптеген шаруашылық объектілерінде катты эсер ететін улы заттар (ҚӘУЗ) өндіру, пайдалану, сақтау жэне тасымалдау шаралары жүзеге асады. Химиялык немесе өндірістік апаттар барысында ҚӘУЗ қалдықтары бөлініп, адамдардың жаппай зақымдануы әбден мүмкін. Токсикалык қасиеттеріне карай ҚӘУЗ жалпы улы жэне тұншыктырғыш сипатқа ие. Химиялык уланудың басты беогілері - бас ауруы жэне айналуы, демікпе, жүрек айну, лоқсу, әлсіздік, т.б. ҚӘУЗ ең кең таралған түрлеріне хлор, аммиак, күкіртсутек, фторсутек, күкірт газы, азот қышқылын жаткызамыз. ҚӘУЗ қаупінен қорганыс заттары ретінде арнайы окшаулағыш газтүткыштар ұсынылады. Химиялык закымдану ошазы Химиялық закымдану ошағы деп төңірек, адамдар, ауыл шаруашылығындағы үй жануарлары мен өсімдіктер, қүрылыс жүйелерінің жаппай улануы жүзеге асатын аумақты атаймыз. Жер бетіне жақын ауа қабаты закымдануының мөлшерлемесі улу заттың (УЗ) мөлшерімен сипатталады, яғни УЗ мөлшері ауаның бірлік көлемімен (г/м3) өрнектеледі. Аумақтың зақымдану деңгейінің мөлшерлі сипаттамасы зақымдану тығыздығы - уланған кеңістік аудан бірлігіндегі УЗ мөлшерімен беріледі. Аса қауіпті деп саналатын улы заттар екі топқа бөлінеді: . ауыр УЗ (закымдаушы эсерін бірнеше сағаттан тэулікке дейін сактап түрады, мысалы, иприт жэне зоман); • түрацсыз УЗ (зақымдаушы әсері бірнеше минутқа созылады, мысалы, фосген жэне синил қышқылы). Қоздыргыш УЗ ен алдымен шырышты қабат, тыныс алу жолдары мен көзге әсерін тигізеді. Закымдану белгілері: көз ауруы жэне күйдіруі, түмау мен жөтел. Қоздырғыш улы заттардың қорғанудың ең тиімді шарасы арнайы киім мен газтұтқыш болып табылады. ~ 146-