Тіршілік қауіпсіздік негіздері

Т І Р Ш І Л І К Қ А У І П С І З Д І К Н Е Г І З Д Е Р І . геофизикалъщ; • сәулелі; . радиологиялъщ; • радиожиілік; • инфрадыбыстъщ жэне т.б. Жаңа ЖҚҚ түрлерін жасауда бүрын-сонды пайдаланбаған немесе қолданылмаған қағидалар мен шарттар қарастырылады. Сонымен қатар ЖҚҚ жасап шығаруда басты назар оның жойқын күшіне емес, қарсыласқа күтпеген жерден шабуылдау мақсатына аударылады. Ядролыц қару. Ядролық қару ауыр ядролардың тізбек реакциясы немесе термоядролык синтез реакциясы барысында бөлінетін энергияға негізделеді. Осы орайда келесі ядролық қару түрлерін ажыратады: Атом бомбасы. Уран немесе плутоний изотоптары бөлінуінің тізбекті реакциясына негізделген. Оқшауланған изотоп бөліктері біріккен соң критикалық қоспа жарылғыш затка айналады. Уран үшін критикалық қоспа 24 кг, ал бомбаның минималды салмағы 50 кг болуы мүмкін. Плутоний үшін критикалық қоспа 8 кг, егер 18,7 г/см3 тығыздығын ескерсек, бомба теннис добымен бірдей пішінде болады. Сутек бомбасы. Синтез реакциясы барысында жеңіл ядролар ауырға айналу аркылы толассыз энергия бөлінеді. Реакция үшін 10 млн градус Цельсия жылу қажет, бүл атом бомбасы жарылған мезеттегі температура болып табылады. Нейтронды қару. Қуаттылыгы аз термоядролык зараядталған қару жарақ. Рациация өтімділігіне жүмсалатын үлкен көлемдегі энергия (5-10 есе) есебінен жогары нейтронды сәулелену жүзеге асады. Ядролъщжарылыс оіиагы Атом электростанциялары апаттарында пайда болатын ядролық сипаттағы жарылыс елеулі энергия бөлінісімен сипатталады. Берілген қару түрінін жарылыс қуаттылыгы қарапайым қару-жарақ күшінен жүз, тіпті мын есе артып түседі, уакыты жағынан да миллион секунд үлесіне тең. Оның үстіне жарылыс орталығындағы температура бірнеше миллион градус, ал қысым бірнеше миллион атмосфераға дейін көтерілуі мүмкін, нәтижесінде заряд заты газ күйіне алмасады. Кеңейтілімге ~ 140-