Былғарыдан жасалған бұйымдар материалдарын танудың зертханалық практикумы / И. К. Мараджапов.

7. Ұлтандық былғарының тозу шыдамдылығымен механнкалық корсеткіштердің байланысы Былғарыдағы релаксационды құбылыстар. Механикалық әсерлер кезіндегі былғарылардың күші, ауыртпалық және түрөзгерушілік арасындағы байланысты накытайтын оның жеңіл релаксационды қасиеттерімен және беріктігімен сипатталады. Материалдардың жеңіл қасиеттеріне, сыртқы күштін әсерінен түр өзгеруі қабілетін сипаттайтын қасиетгер жинағын жатқызуға болады. Релаксационды құбылыстарға: I) жалпы түрөзгеруді жинактау кезіндегі материалдық уақыттағы күшініңтөмендеуіндегі күш релаксациясы; 2) уақыт бойынша түрөзгеруінің ұлғаюына сипатталатын түрөзгеру релаксациясы; 3) уақыт бойынша калған түрөзгерулердін төмендеуінен сипатталатын жеңіл релаксация. Былғарыдағы қалдық түрөзгерулер біраз уақыт бойына төмендейді. Былғарыны суға салғанда, кейде ол түгелдей түседі. 30 - сурепе қапы былғарыныц әргүрлі жүктелуге дейінгі сығу кезіндегі уақыт бойынша қалған түрөзгеру үлкендігінің езгеруі көрсетілген. 30 - сурет. Сығу кезіндегі турөзгеру қасиетінін уақыт бойынша өзгеруі 1-25; 2-50; 3-75 62

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==