19-кесте Хромтанидті былғарының физико-механикалык қасиеттерінің хром кышқылы құрамынан тәуелділігі Көрсеткіштер Сг2О3 құрамы Былғары партиялары 1 2 3 4 2.25 4,08 3,25 3,60 Созылу кезіндегі беріктік шегі 100 95 97 94 Ажырау кезіндегі ұзару 113 115 115 104 Серпінділік модулі 73 67 67 82 24 сағатгық ылғал көлемділік 102 100 110 110 Позняк қүрылысындағы тозуға тұрақтылық 118 125 115 120 Жартылай чепрактан жасалган былғары ұлтанды сыздықты аяқ киім бақылау аяқ киіміне қарағанда біраз киіледі. Тайғанау тозғыштығы пайда болғанға дейінгі орташа қызмет ету мерзімі, тәжірибелі ұлтан үшін - 200, ал бақылау ұлтан ұшін - 170 күн. Осылайша, олардың құрамындағы хром қышқылдануының жоғарылауына байланысты тозуға іцыдамдылығы 15% немесе одан да копке жоғарылайды. Құрамында хром қышқылы жоғары былғарылар тозуға шыдамдылығы және серпінділік модулі бойынша, бірлік әдіс арқылы өңделген хромды және хромтанидті былғарылар арасында аралық жағдайдың орнын басады, ал баска көрсеткіштер бойынша олар соңғы (19,18,17-кестелер) түрлеріне жақын болы келеді. Құрамында хром қышқылының көбеюіне байланысты тозу шыдамдылығының жоғарылауы тек сыздықты былғары үшін ғана максатқа сай. Хромды илеу кезінде қолданылатын танид және синтетикалық илегіш түрлері, әртүрлі илеу касиеттеріне және спецификалық ерек- шеліктерге ие. Булар аркылы иленген былғары өзінің тозу шыдам- дылығымен, көлемділігімен, қайнау темнературасымен айрыкша- ланады. Әртүрлі илегіштердің үлтан тозуына әсерін анықтау мақса- тында БӨОҒЗИ-да арнайы тексерулер әртүрлі хромтанидті былға- рыларды пайдалануда тозу салыстырмалылығы бойынша тәжіри- 49
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==