Былғарыдан жасалған бұйымдар материалдарын танудың зертханалық практикумы / И. К. Мараджапов.

64-сурет. Созылу кезіндегі беріктігіне матаның тығыздығы жэне тоғаның сандық қатарының әсері 1,2- арқау және бойлық бойынша сәйкес бастапқы күйдегі, 3,4 -киілгеннен кейінгі арқау және бойлық бойынпіа сәйкес 64-суреттер қарама-қарсы қатарларды салыстыру әдісімен үш матаның бастапқы күйімен киілгеннен кейінгі аркау және бойлық бойынша беріктігі көрсетілген. Тығыздықтын өзгеруі кезінде матаның пайдаланудан кейінгі және бастапқы күйіндегі беріктігі бірдей бағыгга өзгереді. Жоғарыда көрсетілгендей жіптердің сандық қатарының үлғаюымен оның уатылуға гүрақтылығы кішірейеді, бірақ созылу кезіндегі беріктігі ұлғаяды. Қайта созылу және уатылу - негізгі әрекеттер болғандықтан, кию кезіндегі тоқыма үстіңгі жақтың тозу шыдамдылығының өзгеру бағыты әртүрлі болуы мүмкін. Дәлірек айтканда матаның екі жіп жүйесінен түратын шеткі бірдей беттік қабаттың пайда болуы үшін, аяқ киімнің күлшінінде бойлық сызығына қарағанда арқау бойынша төменгі үзаруға ие болуы тиіс. Осындай матаның жұлықтағы шеткі беттік кабатын алу үшін, не арқау және бойлык бойынша тендей ұзаруға не болуы тиіс, не арқау бойынша үлкен үзаруға тең болуы тиіс. Тең мәнді емес маталардың механикалық қасиеггеріндегі оптимальды ара қатынастар олардың тозуының сарапты зерттеуінің негізінде құрылуы мүмкін. 190

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==