Былғарыдан жасалған бұйымдар материалдарын танудың зертханалық практикумы / И. К. Мараджапов.

Алайда көрсеткіштер арасындағы заңды байланыс табылмаған, өйткені ауа өткізгіштік өзгеруіне май құрамынан басқа айғақтар да эсер етеді; майлы қоспаның құрамы және оның былғарыда тұрақтану қабілеті, илеу кезіндегі соның микрокұрылысындағы шұғыл өзгерістер. Юфтінің уақ тесіктілігінің едэуір жоғарылауына қарамастан, оның ауа өткізгіштігі кию кезінде өзгермейді (57- сурет). Бұл юфтінің кебу күйіңдегі уақ тесіктілігінін ұлғаюымен біруақытта оның бөрту қабілетінің өсуімен түсіндіріледі. Былғарының жоғары дәрежедегі бөртуі оның уақ тесіктілігінің төмендеуін шарттастырады, демек, ауа өткізгіштік көрсеткішінің ұлғаюын да шарттастырады. Былғары аяқ киім үстіңгі бөліктерінің қажуына жүргізілген ауыр жұмыс пайдалану „роцесінде оның беріктігінің төмендеуіне жэне механикалык эсерлерге қарама-қарсылығын әлсіретуге мүмкіндік туғызуы мүмкін. Көрсетіліп кеткендей хромды аяқ киім үстінің қызмет ету мерзімі астыңғы бөліктің қызмет ету мерзімін көп мөлшердс жоғарылатады. Демек, аяқ киім қызмет ету мерзімін толығымен өлшенбейді. Белек партиядағы хромды былғарылардың тәжірибелі киюге тексерісі, оның механикалык қасиеттерінің пайдалану кезеңінде айтарлықтай өзгеретінін көрсетіп отыр (67-кесте). 67-кестеден байқағанымыздай, үсті хромды былғарыдан жасалған аяқ киім киюде 107 күн ішінде оның созылу кезіндегі беріктік шегі ұлғаяды. Артынша бұл көрсеткіш біршаматөмендейді, бірақ тіпті 287 күннен соң да алғашқы ұлғаюын жоғарылатады. Созылу кезіндегі беріктік шегі, былғарының құрылысы элементтерінің аяқ киім үстін қалыптау процесінде бағдарлануы салдарынан, екіншіден - былғарының қасиеттері бойынша едәуір эрекеттілігі нәтижесінде өсуі мүмкін. Беттік қабатта соққылардың пайда болуы кезіндегі және ажырау кезіндегі ұзару көрсеткіштері төмендеуге негізгі ойға ие. Юфтілі аяқ киім үстінің механикалық қасиеттері кию кезінде едәуір өзгереді. 58-суретте, карама-карсы қатарларды салыстыру әдісімен әртүрлі юфтінің алдынғы жақтарының кию кезіндегі элсіреу кезеңі көрсетілген. 169

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==