Былғарыдан жасалған бұйымдар материалдарын танудың зертханалық практикумы / И. К. Мараджапов.

киімдер партиясывда бұл қорытындының тексерілуіне көп көңіл бөлінеді. Сараптамалар бойынша кию кезіндегі юфтілік аяқ киімнің жоғарғы құрамы хромды былғарыдан жасалған аяқ киім үсті кұрамымен салыстырғанда үлкен өзгерістерге шыдамды болып келеді. Юфтінің пайдалану процессі, 61-кестеден байқағанымыздай, кеп мөлшердегі майдың жойылуымен жетектеледі, ол мерзімінің соңына қарай бастапқы қүрамынан тәуелсіз репе 10-12% шамасын құрайды. Бүл көрсеткіштің төмендеуі, келіп шығатын күйінде, қүрамында көп мөлшерде майы бар юфтіде жүреді. Юфтіден майды жою кезеңі мен жылдамдығы ендірілген майлы қоспанын, мөлшерімен және оның қүрамымен, сондай ақ, аяк киім пайдалану шартымен анықталады. Бұл, дәлірек айтқанда, тексеру кезінде тетік үдемелі шарттарда баска аяк киіммен салыстырғанда тәжірибелі сияқты, бақылау юфті ретінде де кию мерзімінің соңында көбірек май құрады. Бүл кию кезінде юфтінің көп қасиеттерінің нашарлауымен келіседі. Сумей жуғышгар мөлшері 61-кестеден байқағанымыздай, алғашқы кию мерзімінде төмендейді. Кию мерзімінен кейінгі сужуғыштар мөлшері юфтіде кию мерзіміне дейінгіге қарағанда төменірек және 2% құрайды. Пайдалану процессінде юфтіде, аяк киім үстіне арналған хромды былғарыға қарағанда тердің, ылғалдың, жер кыртысынын, минералды тұздардың сіңіруші нәтижесі болып табылатын күл құрамы ұлғаяды. Мұнан барып, хром тұзын, сульфитцеллюлозды қоспалар, синтан қолданылып иленген юфтіде кию мерзіміне дейінгідей, 8-9 ай киілгеннен кейін де танидті юфтіге қарағанда күлдің күрамы көбірек болады. Юфтідегі хром кышқылының құрамы кию процесінде мүлдем өзгермейді. Былғарыдағы гольді заттардың пайызды құрамы, майлан- дырғыш, илеуші және басқа да қосылыстармен толтырылуын сипаттау үшін қолданыла отырып, юфтінің пайдалану процессі кезінде улғаады. Бұл көрсеткіш, құрамында гольді қосылысы аз юфтілерде шүғыл жоғарылайды. 158

RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==