Қайнау температурасынан төменгі температураға дейін ылғалды былғарыны жылыту кезінде коллаген кұрылысында молекулярлы өзара әсерлердің элсіреуі және баяу гидротермиялық жарықшақтануы жүреді. Жоғары температурада қысқа уақытты эсер ету жағдайында, молекулярлық байланыстардың себебінен молекулалардың карама- қарсылығы бүзылады. Осылайша, былғары қаншалыкты толық иленсе және оның құрылыс элементтері берік байланысса, соншалықты ол гигро жэне гидро гермиялық эсерлерге түрақтырақ болып келеді. Коллагенніц эртүрлі малмалармен байланысының бірдей емес табиғаты алынған былғарының қасиетін, сонымен қатар жылуға қатынасын анықтайды. Былғарының гигротермиялық тұрақтылығының көрсеткішіне оныц қүрамындағы май үлкен эсер етеді. Былғарының кайнау температурасының үлғаюына, илеУ кезіндегі коллагеннің құрылыс элементтерінің молекулярлы байланысу кезеңі эсер етеді. Гигротермиялық тұрақтылық сияқты қайнау температурасы да былғарының рН-нан тэуелді. Демек, былғарының жылуға тұрақтылығы илеу, сондай-ак былғарының рН-нан жэне оның құрамындағы май мен ылғалдан тэуелді. Кию кезіндегі былғарыныц қайталанушы механикалық әсерлерге түрақгылығы Материал механикалық әрекеттерге тұрақты болуы үшін, ол белгілі бір беріктік шегіне ие болуы тиіс. Қайта жүктеліп жэне жүктерді босатканда, біз білетініміздей, материал күш түскенде қирайды. Механикалық эсерлерге тұрақтылық, күштің сипатын, гүрөзгерістердің ұлғаюы мен сипатынан, сондай-ақ, материалдардың касиеті мен құрылысынан тэуелді. Ауыспалы күштерге материалдың қарама-қарсылығының төмендеуінің себебі, қазіргі уақытқа дейін орнамаған, тіпті металлдар үшін де орнамаған. Механикалық эсерлерге кию кезінде кедергіге ұшырасатын аяқ киім материалдары бұл түрғыда көбірек зерттелген. Алайда, көрсетілген бағыгта орындалған, белек жүмыстардың нәтижесі, біреселі, дүркін күштің эсерінен жэне механикалық 149
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==