ІІІ-ТАРАУ АЯҚ КИІМ ҮСТІНЕ АРНАЛҒАН БЫЛГАРЫЛАР 1. Кню кезіндегі жоғарғы бөліктерге ықпал етуі Кию кезеңінде аяқ киім үсті бөліктері күрделі ықпалдарға ұшырасады, ол бір жағынан адамның жүріс кезіндегі қозғалысының сипатымен және табанның қызмет етуімен анықталады, екінші жағынан сыртқы орта ықпалымен анықталады. Арналуына қарай аяқ киім беліктерінің орналасуы, табан қозғалысы кезінде пайда болатын және сыртқы орта әсерінің ықпалымен анықталады. Кию кезеңіндегі түрөзгеру сипаты бойынша және сыртқы ортаның ықпалының әсерінен аяқ киім түрлі түрөзгерістерге үшырайды. Табанның табан-бакай сүйектерге мүшеленуі бойынша аяқ- киім үсті бөліктері қатты әрекеттерге кедергіге үшырайды. Аяқ киім жүру кезіндегі иілгіштігінің қайталануы, созылу және иілу түрөзгерістері кезінде материал үстінің кажуға жұмыс істеуіне әкеліп соғады. Әдетте табанды голығымен камтып тұратын, башпай ұстіндегі аяқ киім жоғарғы бөлігі табан жағынан үйкеліске және бастырылуға үшырасады. Табанның табандық бөлігін табан сирақ буындары мен сирақтары камтып тұрған, аяқ киім бөліктерін жұлықпен және шоғыр алдымен салысз ырғанда кию кезеңінде төмен әрекеттерге тексереді. Жүру кезіндегі табан өлшемі мен калыбыныц өзгеруімен және козғалысымен шарттастырылған түрөзгерулерді бойлай аяк киім үсті сыртқы ортанын механикалык әрекеттеріне ұшырасады: соққыларға жэне қажуға. Көп жағдайда бұл әрекетті тұмсық және күлшінде тексереді. Галоштағы аяқ-киім үсті тозуына олардың ішкі беттік қабатгарының кажуы эсер етеді. Кию кезінде аяқ-киім үсті бөліктері механикалық әрекеттер- мен қатар физико-механикалық әрекеттерге де ұшырасады: ылғал, шаң, табаннан бөлініп шығатын тер, жылу және суық әрекеттері, қышқылды әсерлер т.б. Бұлар, аяқ киім ұсті бөліктерінің дайындалуы үшін қолданылатын материалдардың құрылысы мен 123
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==