жыдамдылығымен ажыратуға болады, егер де ол жоғары серіктік шегіне ие болса және ішкі соққы мен химиялық түрақтылығы болса. Осы қасиетгердің әрқайсысының әсері пайдалану шарттарымен анықталады. Үлтандық резеңкенің динамикалық шыдамдылығы кию кезінде оның беріктігінен тәуелді. Динамикалық кажу және резеңкенің ескіруі нәтижесінде жоғарыда сипаталған ұлтанның шолақ бөлігіндегі қасиеттері өзгереді. Келіп шығатын шамалы беріктік және ескіруге жеткіліксіз түрақтылық кезінде ұлтанның тозуы киюдін ерте кезеңінде жүреді және ұнтақталу мен сыну түрі ретінде сипатталуы мүмкін. Ұнтақталу көп жағдайда түмсықты бөлікте бақыланады, мүнда үлтанның шеткі жакдауларының еркін кенеюі себебінен резеңкенің түрөзгерулері пайда болып тұрады. Үнтақгалу көбінесе төмен тығыздықтағы уақ тесікті резеңкелерде жиі болып тұрады. Резеңкенің ұнтақталуы бақыланатын үлтанды тәжірибелі киюде, созылу кезіндегі беріктік шегінің үлкендігі мен ұнтақталған және тесілген ұлтандар саны арасында қайтарымды тоуелділік бақыланады. Егер де тәжірибелі резеңкелер созылу кезінде беріктік шегімен айрықшаланса онда, олар ережеге сай, бақылау ұлтандарына қарағанда үнтақталған ақау пайызы темен болады. 39-суретте созылу кезіндегі беріктік шегі мен уақ тесікті резеңкенің ұнтақталуға тұрақтылығы арасындағы байланыс көрсетілген. Суреттен байқағанымыздай бүл байланыс резеңке коспасының рецептурасынан тоуелді емес. Ажырау кезіндегі қатынасты үзару мен ұнтақталуға тұрақтылық арасындағы байланыс тек бір белгідегі резеңке шегінде атап көрсетіледі. Үлтанның тесігі кию кезінде сондай-ақ резеңкенің динамикалық кажу нәтижесі болып табылады. Материалдын кажуын анықтау үшін келесі теңдеу ұсынылған: Мүндағы: п - қирауға дейінгі циклдар саны °о ‘ дүркін күштің шартына қирау кезіндегі ауырлық <т - ауырлық амплетудасы t - материал табиғатымен анықталатын тұрақтылық. 104
RkJQdWJsaXNoZXIy MTExODQxMg==